tag:blogger.com,1999:blog-11219786171512419552024-03-27T11:41:27.784-07:00Warsztat Pracy NauczycieliTomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.comBlogger143125tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-14527984480429894182024-03-13T12:13:00.000-07:002024-03-13T14:07:49.455-07:00Multimedia w nauczaniu fizyki - multibook<p style="text-align: justify;">Zastosowaniem multimediów w nauczaniu fizyki interesują się nie od dziś. A ponieważ łączę obowiązki nauczyciela akademickiego z obowiązkami fizyka w szkole podstawowej z nieustannym korzystaniem z narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnej (TIK) spotykam się na co dzień. Często niestety nie tak jakbym sobie tego życzył. O potencjale wykorzystania różnorodnych narzędzi, które w przeważającej większości zawdzięczamy TIK piszę dość regularnie i w różnych kontekstach (m. in. w niejednym poście o <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2021/07/tracker-online.html" target="_blank">Trackerze</a>, opisując <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2021/03/na-dobry-poczatek-animacja.html" target="_blank">animacje</a>, czy też z<a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2017/03/i-przestraszyem-multimediami.html" target="_blank"> obawami</a>).</p><p style="text-align: justify;">Tym razem chciałbym przedstawić możliwości MULTIBOOKA - narzędzia wspomagającego nauczyciela w organizowaniu i prowadzeniu zajęć z fizyki. I zrobię to na przykładzie, który jest mi bliski, bo pracuję z nim w szkole podstawowej wykorzystując cykl "<a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2022/11/wszystko-przez-kminke-i-berta.html" target="_blank">Sposób na fizykę</a>".</p><p style="text-align: justify;">MULTIBOOK to program, który łączy w sobie wiele narzędzi multimedialnych, ale przede wszystkim jest wiernym obrazem podręcznika. Użytkownik znajdzie więc w nim wszystko to, co uczennice i uczniowie mają na kartach tradycyjnej książki. Od narracji, przez ilustrację, po problemy i zadania.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFV0PHOtMhMkdJM3iNeYaZvYEUGBi8MgS4R7cmMPPz_0PU1P4G4Tjx9-pQSW4tFhPTEhBH4X9GhcrChuT1Ho59kYET-m5nlMVYqu5ZX7nHoiNZFNJGlzzN4k66uviopSsUQ5zszxU5ej8M0HIF9a1PYHNtuaspMWd_k1ugbNSNkHGMklYZIwT54vPP66M/s1088/rozdzia%C5%82y.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="466" data-original-width="1088" height="171" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFV0PHOtMhMkdJM3iNeYaZvYEUGBi8MgS4R7cmMPPz_0PU1P4G4Tjx9-pQSW4tFhPTEhBH4X9GhcrChuT1Ho59kYET-m5nlMVYqu5ZX7nHoiNZFNJGlzzN4k66uviopSsUQ5zszxU5ej8M0HIF9a1PYHNtuaspMWd_k1ugbNSNkHGMklYZIwT54vPP66M/w400-h171/rozdzia%C5%82y.jpg" width="400" /></a></div><p style="text-align: justify;">Jeśli tylko dysponujemy rzutnikiem multimedialnym lub dotykowym ekranem zawarte w MULTIBOOKu treści można w przejrzysty sposób przedstawić wraz z dodatkami, które już z tradycyjnego podręcznika nie mogą się wyłonić. A należą do nich:</p><p style="text-align: justify;">- <b>animowane komikisy</b> będące rozszerzeniem krótkich obrazkowych historyjek rozpoczynających każdy z rozdziałów podręcznika. W nich <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2022/11/wszystko-przez-kminke-i-berta.html" target="_blank">Kminka i Bert</a> opowiadają o wybranych zagadnieniach kluczowych dla tematów zajęć. To, co spotyka bohaterów w filmowej narracji stanowi wstęp do tematyki zawartej w rozdziale lub jest jego skondensowanym podsumowaniem. Świetnie sprawdza się jako "uspokajacz" po przerwie.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNgrK44IwVi1DQZEaoGcuVmIpgMcLp4Kaf4jbLB-_QsCgbDbvvnFtvnCP1_jr8tvXMYlrlrL0IZXtv8bEKKqLhXQCRvz_cdknoPPXVWUWhiw6Wgk-xvBZa3MPej7aqgN47Kv28ZZlxdJlQeL8pukK6b6AMSWRQ-AipLuVntjxQsJSniTOMgW9ZOk7KP4o/s685/powietrze.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="580" data-original-width="685" height="169" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNgrK44IwVi1DQZEaoGcuVmIpgMcLp4Kaf4jbLB-_QsCgbDbvvnFtvnCP1_jr8tvXMYlrlrL0IZXtv8bEKKqLhXQCRvz_cdknoPPXVWUWhiw6Wgk-xvBZa3MPej7aqgN47Kv28ZZlxdJlQeL8pukK6b6AMSWRQ-AipLuVntjxQsJSniTOMgW9ZOk7KP4o/w200-h169/powietrze.jpg" width="200" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEih1Rmlp0FbHOelDjePF3skTKD_j_HpyremzGxT5_PmEkhMO9Xz4kmCXdXPMbjis33MHDIp246JskyqN1fft-1ppVIIpFfRHxLA9k81hyphenhyphenl-L7bbf-kpP9XFHzaPRwsjBJD-43ZybHADFD8Sip6Gq94cWoeStpiP81gmftJYbjGMpqL9GsqsGLs1HiYaU2c/s770/energia.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="551" data-original-width="770" height="144" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEih1Rmlp0FbHOelDjePF3skTKD_j_HpyremzGxT5_PmEkhMO9Xz4kmCXdXPMbjis33MHDIp246JskyqN1fft-1ppVIIpFfRHxLA9k81hyphenhyphenl-L7bbf-kpP9XFHzaPRwsjBJD-43ZybHADFD8Sip6Gq94cWoeStpiP81gmftJYbjGMpqL9GsqsGLs1HiYaU2c/w200-h144/energia.jpg" width="200" /></a><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIzADJ0_ixUTmSY_MMaZfZJgaIZq1lyus66LKo2EDqDbIqmXjkt2TuqY8ncuEMoi25YdnAgiczF7zpqB3N9QskHZ536ChMdVsI-aUAIO9Yn2NE2HD9jRHZVkZBU2LvaljL3Boa-T8lLdn-GbCT-nghZUJx0ZdU2DFwm-Zdw9R15a5pOjiNmF7tEgsfhkg/s785/rodzaje%20ruchu.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="508" data-original-width="785" height="129" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIzADJ0_ixUTmSY_MMaZfZJgaIZq1lyus66LKo2EDqDbIqmXjkt2TuqY8ncuEMoi25YdnAgiczF7zpqB3N9QskHZ536ChMdVsI-aUAIO9Yn2NE2HD9jRHZVkZBU2LvaljL3Boa-T8lLdn-GbCT-nghZUJx0ZdU2DFwm-Zdw9R15a5pOjiNmF7tEgsfhkg/w200-h129/rodzaje%20ruchu.jpg" width="200" /></a></div></div></div><div style="text-align: justify;">- <b>interaktywne zadania i pytania</b> to materiał dydaktyczny wykorzystujący różnorodność form sprawdzania wiedzy i umiejętności. Kolorowe zdjęcia i kontekstowe przedstawienie poruszanych zagadnień stanowi bazę dla narzędzi umożliwiających sprawdzanie wiedzy oraz umiejętności osób uczących się. Z zadaniami typu prawda-fałsz, z luką, wyboru, czy dopasowanie można pracować zarówno równym frontem, jak i jako zadanie indywidualne do wykonania "pod tablicą".</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_8JDPw8CyIpVr3aQq5dVSwsx6Xx7rBL-vOoOY0y2GPzTzneR35jzSkREOJLxx3z9Nxmphe8B7W4uy9DvXfc2s_4pxA5YdxkuWX-SXQZifbgdWHA_jIPilGiR1VjMvoSYm9r-5vX4qG0F8ZC17V3300oOGMFom3JbFe3Z7c_-WPHVBcDM7CuuEgPG0OXo/s1019/truskawki.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="640" data-original-width="1019" height="201" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_8JDPw8CyIpVr3aQq5dVSwsx6Xx7rBL-vOoOY0y2GPzTzneR35jzSkREOJLxx3z9Nxmphe8B7W4uy9DvXfc2s_4pxA5YdxkuWX-SXQZifbgdWHA_jIPilGiR1VjMvoSYm9r-5vX4qG0F8ZC17V3300oOGMFom3JbFe3Z7c_-WPHVBcDM7CuuEgPG0OXo/s320/truskawki.jpg" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg32xalFkdSQQnk358O9rADQmGshghyphenhyphenKo62qXjmP28hyrWbUvA0oaJie6E_sErej6le9C8MN7fy2egyN4EI4I0fAVDay3csNwNr-TDeTGmrdcirfdsuLd9gTiyyhKxYZOu01t1hqaNNREBWNDWNsrTEzcQ5TCsiorkan3F5jlMq1HYc_wmbT6jRt7JNOA8/s984/ceg%C5%82a.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="602" data-original-width="984" height="196" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg32xalFkdSQQnk358O9rADQmGshghyphenhyphenKo62qXjmP28hyrWbUvA0oaJie6E_sErej6le9C8MN7fy2egyN4EI4I0fAVDay3csNwNr-TDeTGmrdcirfdsuLd9gTiyyhKxYZOu01t1hqaNNREBWNDWNsrTEzcQ5TCsiorkan3F5jlMq1HYc_wmbT6jRt7JNOA8/s320/ceg%C5%82a.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwKhQrXhZRGozHQN2ohlfLFqwECSMY7HSvdPvOxMTFf-1TCnGsEWQ2INjAlKQVjWPBAUHkHEuJJwIh-xER4-OdSpagzphDiqKhOj8n69aay2nuQ27sUSfp0hkNeI_NvleWcuAPDA8eEz6FR-xhGaqZ6psvl1Jqaj6cgQpJgF6Yc0yH0huqg7OtXreZhyphenhyphenE/s1155/po%C5%82%C4%85cz%20w%20pary.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="532" data-original-width="1155" height="147" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwKhQrXhZRGozHQN2ohlfLFqwECSMY7HSvdPvOxMTFf-1TCnGsEWQ2INjAlKQVjWPBAUHkHEuJJwIh-xER4-OdSpagzphDiqKhOj8n69aay2nuQ27sUSfp0hkNeI_NvleWcuAPDA8eEz6FR-xhGaqZ6psvl1Jqaj6cgQpJgF6Yc0yH0huqg7OtXreZhyphenhyphenE/s320/po%C5%82%C4%85cz%20w%20pary.jpg" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">- <b>zadania tekstowe</b>, gdzie można zmagać się z problemami wymagającymi wykorzystania wiedzy i umiejętności rachunkowych. Dostępny w MULTIBOOKu pakiet tradycyjnych narzędzi edycji (grafiki i tekstu) sprawia, że tego typu zadanie może zostać wykorzystane przez nauczyciela do przedstawienia sposobu rozwiązania lub stać się pretekstem do ewaluacji wiedzy uczennic i uczniów.</div></div><div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPYNHyphJsqLe3Y0QqZtbyaDrHX7CbavZJ4GPnBYfs-uQmmDzEO6uFMMOBJKJ0VJQNN4VHW8zSa5iT6ru1ERCGheBohMZHVUKd_GDI32WyEJ0hwo-cjH5qgsUD6pWNyL9Vcbez6k3ppDE_ei-9rWpSDqcfPb_NOg2uriCPZ-0mwWRVb-ffncNwXaxmdt8/s1235/%C5%82o%C5%9B.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="815" data-original-width="1235" height="211" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPYNHyphJsqLe3Y0QqZtbyaDrHX7CbavZJ4GPnBYfs-uQmmDzEO6uFMMOBJKJ0VJQNN4VHW8zSa5iT6ru1ERCGheBohMZHVUKd_GDI32WyEJ0hwo-cjH5qgsUD6pWNyL9Vcbez6k3ppDE_ei-9rWpSDqcfPb_NOg2uriCPZ-0mwWRVb-ffncNwXaxmdt8/s320/%C5%82o%C5%9B.jpg" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheiVsb6xzQPS3AYhKEIEuLF_aNgHE_4juul6QmvHknzx9QpzbTQ5AVguGDke7e300-uKX_pjJmwDgspRocr_6hWW5mgx64g5kmzJB-9a9UR_98BUHvj6UnEx3hCOf04lMYYschSyew_l7t5lAqdoOMaXOO8aYTlNmbhmzAV7JldRn8FQzhZbnUX8JT1hI/s1293/zadanie%20tekst.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="821" data-original-width="1293" height="203" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheiVsb6xzQPS3AYhKEIEuLF_aNgHE_4juul6QmvHknzx9QpzbTQ5AVguGDke7e300-uKX_pjJmwDgspRocr_6hWW5mgx64g5kmzJB-9a9UR_98BUHvj6UnEx3hCOf04lMYYschSyew_l7t5lAqdoOMaXOO8aYTlNmbhmzAV7JldRn8FQzhZbnUX8JT1hI/s320/zadanie%20tekst.jpg" width="320" /></a></div><br /><div><div style="text-align: justify;">- <b>rysunki i ilustracje</b>, które dzięki możliwości ich niemal dowolnego powiększania oraz notowanie bezpośrednio na nich poszerza wachlarz sposobów wykorzystania na lekcjach.</div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_FX41y8OtF3WzaTbvN4LcbVlUlc85iyB6ILWBAZyf0-tmj6-KZUM3GFkcd3DhQSDxSlw7wbWShVu0zAg0H985ssdoAvhh72_39gDf-lx1daRAFkDwTOTtUNWdYx5KF0UHmACCKs7GH7VdbfiGTF40mwHd8dagbeMHid_13EBiVGuUJJIhiXAD5Ny-U54/s947/si%C5%82y%20sp%C3%B3jno%C5%9Bci.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="395" data-original-width="947" height="133" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_FX41y8OtF3WzaTbvN4LcbVlUlc85iyB6ILWBAZyf0-tmj6-KZUM3GFkcd3DhQSDxSlw7wbWShVu0zAg0H985ssdoAvhh72_39gDf-lx1daRAFkDwTOTtUNWdYx5KF0UHmACCKs7GH7VdbfiGTF40mwHd8dagbeMHid_13EBiVGuUJJIhiXAD5Ny-U54/s320/si%C5%82y%20sp%C3%B3jno%C5%9Bci.jpg" width="320" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">- zadania zebrane w formie <b>Escape Roomów</b>. Tego rodzaju aktywność edukacyjna jest nieoceniona, gdy chcemy podsumować określoną partię materiału. W tej formie dobrze znany uczącym się wachlarz zadań jest pretekstem do rozwiązania zagadki i odkrycia czegoś, co na pozór z fizyką ma niewiele wspólnego. Jak się podczas korzystanie z tego rodzaju multimediów można przekonać wcale nie tak mało.</div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8P9EaUYDZA2loJqdzcotM5noTvwf9AroqKjIj91q3cZJCfat8b62fq9GSIDC-xtuaYPCVGZBikzv_dmPf3lQ4uoCm4b5rh3Z2bmCZKx-sT35XtnqfGAxIQnaSQpE0mRHPCqrnVylhNegHPFOTFbILQuWTDENDjjDWrJMHpFk8tAw9UfhWgCM-cE9ryG0/s1180/escaperoom.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="643" data-original-width="1180" height="174" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8P9EaUYDZA2loJqdzcotM5noTvwf9AroqKjIj91q3cZJCfat8b62fq9GSIDC-xtuaYPCVGZBikzv_dmPf3lQ4uoCm4b5rh3Z2bmCZKx-sT35XtnqfGAxIQnaSQpE0mRHPCqrnVylhNegHPFOTFbILQuWTDENDjjDWrJMHpFk8tAw9UfhWgCM-cE9ryG0/s320/escaperoom.jpg" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXFgZV41T-ntkLi9ZxLpnr__9k9MtDfhK7eZrN4Q4r-KXjXrAjZITB87iKNcFm6ZyQeUXgUuYq_YMag3SFVsv9pJ-zfRgffuhg4RavXMUxj5dNa_om0nzyoR6qFByFijzKWON23fJbM5z9QvenK79cNM97GK5akfUmDe7TKwiY29am9OKmFr7E30vZ1PU/s1253/escaperoom2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="669" data-original-width="1253" height="171" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXFgZV41T-ntkLi9ZxLpnr__9k9MtDfhK7eZrN4Q4r-KXjXrAjZITB87iKNcFm6ZyQeUXgUuYq_YMag3SFVsv9pJ-zfRgffuhg4RavXMUxj5dNa_om0nzyoR6qFByFijzKWON23fJbM5z9QvenK79cNM97GK5akfUmDe7TKwiY29am9OKmFr7E30vZ1PU/s320/escaperoom2.jpg" width="320" /></a></div><br /><div><div style="text-align: justify;">Multimedialność, w przypadku prezentowanego MULTIBOOKa, manifestuje się przede wszystkim różnorodnością form i sposobów prezentowania treści, a co za tym idzie wielością sposobów pracy. Choć w przypadku szkoły podstawowej treści te obejmują podstawowy kanon zagadnień przedmiotowych rodem z XIX wieku multimedia sprawiają, że o rzeczach mało zajmujących współczesne uczennice i uczniów łatwiej mówi się różnorodnie i ciekawie. A gdy doda się jeszcze do tego nauczanie przez odkrywanie oraz ilustrowanie rzeczy pokazami doświadczeń nauczanie fizyki może sprawiać frajdę. Przynajmniej nauczycielowi...</div><p style="text-align: justify;">P.S. Wszystkie ilustracje pochodzą z materiałów MULTIBOOKa do fizyki dla klasy 7 szkoły podstawowej Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych - WSIP.</p></div></div></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-31531889401351174552024-03-02T13:37:00.000-08:002024-03-02T13:47:08.474-08:00Odchudzanie podstaw programowych<p style="text-align: justify;">Długo się zastanawiałem - przemilczeć, czy skomentować. A, że na głowie miałem inne rzeczy dopiero dziś postanowiłem napisać, co myślę. Więcej, powrócić do regularnego pisania. </p><p style="text-align: justify;">Potrzebujemy zmiany znaczącej. Kosmetyczną, zwłaszcza w fizyce, już mieliśmy. Sam do niej przyłożyłem głowę i rękę. Nie raz już pisałem dlaczego tylko tyle się wówczas zmieniło. Czas i warunki nie pozwoliły na więcej. A teraz? Choć to trudne do wyobrażenia tempo jest jeszcze większe. Stąd zmiany zupełnie kosmetyczne, marginalne.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh23Zaz2F0DCsmw3GOFRpVzkhUpggP-GjwFsPC0GiYTWVZmLo8YV_DyR5g8KFjH4bWEwEmvVTV8pQuilyfQo0Lc8bkPuUew9ZlE7hegZuHw0P6dEbxSKzGfrQtDSKuTi52DEOlbEWtEqRAOEXRC65o1__eAsEr3CBfQnmSYtUyI_YqKnQnO1fHNoG51_wY/s816/no%C5%BCyce.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="481" data-original-width="816" height="189" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh23Zaz2F0DCsmw3GOFRpVzkhUpggP-GjwFsPC0GiYTWVZmLo8YV_DyR5g8KFjH4bWEwEmvVTV8pQuilyfQo0Lc8bkPuUew9ZlE7hegZuHw0P6dEbxSKzGfrQtDSKuTi52DEOlbEWtEqRAOEXRC65o1__eAsEr3CBfQnmSYtUyI_YqKnQnO1fHNoG51_wY/s320/no%C5%BCyce.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Ja bym jeszcze więcej z obecnej podstawy programowej fizyki usunął. Jednak z perspektywy czasu, a przede wszystkim po niezwykle ważnym doświadczeniu jakim jest pisanie podręcznika do szkoły podstawowej, uważam że najwyższy czas na zmianę rewolucyjną. Oczywiście pod warunkiem, że wprowadzaną po przygotowaniu gruntu. Metodycznie, powoli, konsultując (dłużej niż tydzień!?), a przede wszystkim bazując na wynikach badań dydaktycznych, a nawet je prowadząc. </p><p style="text-align: justify;">Nie od dziś powtarzam, że potrzebny jest międzyprzedmiotowy zespół ekspertów, którego członkowie wypracują wspólne podstawy przedmiotowych propozycji podstaw programowych. Skorelowanych, o wspólnych celach ogólnych, spójnej wizji, zwłaszcza w obrębie przedmiotów przyrodniczych. Uważam, że <a href="https://ibe.edu.pl/index.php/pl/" target="_blank">Instytut Badań Edukacyjnych</a> to miejsce, które świetnie nadaje się na lidera takich działań.</p><p style="text-align: justify;">W trwającej próbie obcinania niepokoi mnie tylko jedno - za pisanie podstawy z fizyki wziął się zespół, w skład którego weszli ludzie odpowiedzialni za kształt egzaminu maturalnego z fizyki. To według mnie nie wróży niczego dobrego. Sam egzamin maturalny z fizyki potrzebuje zmian, a nie dopasowywania podstawy do tego, co na nim. O jeszcze wcześniejszych etapach edukacyjnych myśleć powinniśmy intensywnie. Gdy zawalimy edukację w szkole podstawowej nikt nie wybierze matury z fizyki.</p><p style="text-align: justify;">Jestem współautorem nowego, stworzonego od podstaw, <a href="https://wsip.pl/oferta/cykle/szkola-podstawowa-4-8/fizyka/sposob-na-fizyke-klasa-7/" target="_blank">podręcznik do fizyki dla szkoły podstawowej</a> w pełni zgodnego z docinaną właśnie podstawą programową i rozsądnie myślącej osobie może wydawać się strzelaniem do własnej bramki mój apel o zmianę gruntowną. Tylko taka ma jednak sens, jeśli rzeczywistej zmiany oczekujemy. I nikt inny jak właśnie autorzy podręczników i nauczyciele, którzy na co dzień uczą w szkole i znają jej realia, powinni być autorami tych zmian. <b>Uczenie fizyki ma być kształtowaniem umiejętności i postaw, a nie kolekcjonowaniem wiedzy do egzaminu. </b>Chyba że ktoś wybiera rozszerzenie, ale to już temat innej dyskusji.<b> </b></p><p style="text-align: justify;">Wiem, jak mało kto, jak niewdzięcznego zadania podjęli się autorzy propozycji odchudzenia i życzę im najlepiej, ale drogi zdecydowanie innej jest orędownikiem.</p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-10977729935916678212023-05-25T04:21:00.000-07:002023-05-25T04:21:01.978-07:00Matura w formule 2023<p>Fakt, że od ponad 5 miesięcy nie potrafię znaleźć chwili, by dzielić się opiniami i spostrzeżeniami w tym miejscu nie oznacza, że porzuciłem fascynujący mnie świat edukacji fizycznej. Przeciwnie, wciągnął mnie on tak intensywnie, że brak mi energii na pisanie bloga. Ale traktuję ten stan jako przejściowy, a na potwierdzenie wspominam dziś o komentarzu, na który pozwoliłem sobie na łamach <a href="https://perspektywy.pl/portal/index.php?option=com_content&view=article&id=8350:matura-z-fizyki-opinia&catid=24&Itemid=119" target="_blank">Perspektyw</a>.</p><p>Do tego linka dodam tylko truizm: matura z fizyki to rzecz ważna.</p><p><br /></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-21360029503201368862022-12-07T06:44:00.014-08:002022-12-07T07:11:45.976-08:00Podręcznik fizyki dla SP<p style="text-align: justify;"><b>Dlaczego to takie niebanalne?</b></p><p style="text-align: justify;">Szkoła podstawowa to instytucja obowiązkowej edukacji w Polsce. Jest to więc miejsce, w którym pracujemy z uczennicami i uczniami o bardzo zróżnicowanych oczekiwaniach i potrzebach edukacyjnych. Na co dzień spotykamy się tutaj zarówno z młodymi ludźmi, którzy z zapałem i ciekawością podchodzą do wyzwań i trudności uczenia się, jak i tymi, których dodatkowy wysiłek zwyczajnie nie interesuje. Oczywiście to nasze - osoby uczącej - zadanie najważniejsze sprawić, by wszyscy z zajęć przez nas prowadzonych wzięli dla siebie jak najwięcej. To my organizujemy proces uczenia się uczennic i uczniów przychodzących na nasze zajęcia, gdzie dwojąc się i trojąc do dwojenia i trojenia się ich mobilizujemy. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0l8bFLe7zmy7mQwAW8VbWB1o1atzzaBcQOgfr0rGpOWTfZ5q7olRhoEnb4wn10o41OqnT_nUhJmJUb27Cu8a3whXn4yJmz9Aji4qUf8ntAR2FiaqajnYamlxzhWUnAjsoyKsYw7P0fVLcrNGbARRjSL1AhDUNC_1GBK9drh-_DZrxmVLpTuA8MNlP/s4608/klasa.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3456" data-original-width="4608" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0l8bFLe7zmy7mQwAW8VbWB1o1atzzaBcQOgfr0rGpOWTfZ5q7olRhoEnb4wn10o41OqnT_nUhJmJUb27Cu8a3whXn4yJmz9Aji4qUf8ntAR2FiaqajnYamlxzhWUnAjsoyKsYw7P0fVLcrNGbARRjSL1AhDUNC_1GBK9drh-_DZrxmVLpTuA8MNlP/s320/klasa.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Nie ma bowiem efektów uczenia się bez pracy - mniej lub bardziej uświadomionej, ale zawsze pracy osoby uczącej się. Innymi słowy, to przed nami stoi zadanie stworzenia warunków by dokonała się zmiana w wiedzy, umiejętnościach i postawie każdego z dzieciaków, przy czym to oni (a nierzadko także ich rodzice i opiekunowie prawni) powinni chcieć tej zmiany dokonać.</p><p style="text-align: justify;"><b>Narzędzie</b></p><p style="text-align: justify;">Podręcznik jest jednym z narzędzi, które mamy do dyspozycji. Szczęśliwie nie jedyne, ale postrzegane przez każdą ze stron procesu nauczania - uczenia się jako bardzo ważne. I choćby dlatego podręcznik w szkole podstawowej ma do spełnienia wiele zadań:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li>jest źródłem informacji, więc powinny być one podane językiem i w sposób zrozumiały dla współczesnego młodego człowieka;</li><li>porządkuje proces nauczania-uczenia się, by nawet przy dłuższej nieobecności w szkole (a nawet ciągłej samodzielnej pracy - nauczaniu domowym) było wiadomo czego się spodziewać, musi więc mieć określoną i przejrzystą strukturę;</li><li>ma inspirować do działania, więc powinien być interesujący i atrakcyjny, zarówno graficznie, jak i merytorycznie;</li><li>powinien wskazywać, co jest ważny, ale także pozwalać na rozwiniecie skrzydeł, więc treści w nim zawarte powinny być zróżnicowane;</li><li>zróżnicowane powinny być także narzędzia do samooceny efektów uczenia się, które w nim zawarto - sukces powinien być w zasięgu każdego. </li></ul><div style="text-align: justify;">Także system edukacji w Polsce uznaje tę złożoną rolę podręcznika chociażby finansując jego zakup i zapewniając egzemplarz każdemu dziecku. Wyboru tego podręcznika z założenia dokonuje nauczyciel wskazując program nauczania, którego realizacja jest elementem strategii pracy całej szkoły.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Współczesny podręcznik szkolny to nadal tradycyjna, drukowana na papierze książka, która może zostać dopuszczona do użytku szkolnego po uzyskaniu pozytywnych opinii rzeczoznawców wyznaczonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania z listy rzeczoznawców prowadzonej przez tego ministra. Procedura ta gwarantuje, że podręcznik jest zgodny z regulacjami prawnymi i ma szansę sprostać stojącym przed nim zadaniom.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Jak korzystać z podręcznika?</b></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nie ma uniwersalnego przepisu na to, jak korzystać z podręcznika, ale ta nieokreśloność jest jego największym atutem. Podręcznik dla wszystkich, czyli podręcznik dla szkoły podstawowej, powinien pozwalać uczyć się samodzielnie, prowadzić atrakcyjne zajęcia, mobilizować do pracy i wspomagać samoocenę. I to wszystkim zasiadającym w ławach szkolnych bez wyjątku. Nawet najlepszy <a href="https://www.wsip.pl/oferta/cykle/szkola-podstawowa/fizyka-sp/sposob-na-fizyke/" target="_blank">SPOSÓB NA FIZYKĘ</a> staje się idealny dopiero wówczas, gdy nauczycielka bądź nauczyciel z niego korzystujący zna swoich podopiecznych i prowadzi z nimi dialog. Dopiero wówczas jest szansa, by w pełni wykorzystać to, że w podręczniku:</div><div style="text-align: justify;"><ul><li>nawet najbardziej skomplikowane treści zostały omówione prostym i obrazowym językiem, a tekst uzupełniono czytelnymi schematami i infografikami;</li><li>struktura oparta jest na krótkich modułach pełniących jasno określoną funkcję, a ich przekaz jest czytelny i motywuje do działania;</li><li>pokazanie różnych sytuacji z życia codziennego uświadamia, że prawa fizyki można zaobserwować nawet w najprostszych czynnościach i działaniach;</li><li>wykorzystano idee edukacji włączającej sprzyjającej indywidualizacji nauczania, by pomagać osiągnąć sukces w nauce uczniom o różnych potrzebach edukacyjnych.</li></ul></div><p></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-13709060205682237432022-11-27T03:52:00.022-08:002022-11-27T04:23:10.336-08:00Wszystko przez ... Kminkę i Berta<p style="text-align: justify;">Ostatnimi czasy ewidentnie zaniedbałem bloga. Ostatni wpis pochodzi z 9 września, ale jest wyłącznie nawiązaniem do wpisu (brr!)... z czerwca. Wygląda więc na to, że blisko pół roku nie dzieliłem się pomysłami na zajęcia o fizyce. Nie oznacza to jednak, że o tym nie myślałem i nic nie robiłem. Co więcej, to właśnie poszukiwanie sposobu na ciekawą i atrakcyjnie podaną fizykę sprawiało, że nie miałem już energii i czasu dzielić się spostrzeżeniami tutaj. </p><p style="text-align: justify;">Całe to pozytywne zamieszanie jest za sprawą Berta i Kminki. Dwójki sympatycznych młodych bohaterów, którzy uważnie przyglądają się światu i wspólnie odkrywają jego tajemnice. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiksmEAGRX4KMEkBr2at_DjjtaMalbGp69LGfaK9otSHiYzhdzVDaQh81rw0T861EfdIEIP-uvcCugRLYYLUtIxo3PKvsoo4-jnZRiIsNHEJCqfGIXDpRGd-Zcbdbj1rY8F9mRAqG0QYl7gR1ixpNKOplORvGBiiFKNTXFaGDMlXQHZH20gdvY-A200/s976/postaci.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="562" data-original-width="976" height="184" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiksmEAGRX4KMEkBr2at_DjjtaMalbGp69LGfaK9otSHiYzhdzVDaQh81rw0T861EfdIEIP-uvcCugRLYYLUtIxo3PKvsoo4-jnZRiIsNHEJCqfGIXDpRGd-Zcbdbj1rY8F9mRAqG0QYl7gR1ixpNKOplORvGBiiFKNTXFaGDMlXQHZH20gdvY-A200/s320/postaci.jpg" width="320" /></a></div><div style="text-align: justify;">I robią to na kartach podręcznika do fizyki zatytułowanego "<a href="https://www.wsip.pl/oferta/cykle/szkola-podstawowa/fizyka-sp/sposob-na-fizyke/" target="_blank">Sposób na fizykę</a>", adresowanego do uczniów klasy VII szkoły podstawowej, którego wydawcą jest <a href="https://www.wsip.pl/" target="_blank">Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne</a> (WSiP). Współautorami podręcznika są Karina Mularczyk-Sawicka, Dominika Pilak-Zadworna oraz Grzegorz F. Wojewoda, a rysunki komiksów zawdzięczamy Danielowi de Latour . Autorzy podręcznika na co dzień pracują w szkole podstawowej i ponadpodstawowej. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mam nadzieję, że ciekawość świata i zaangażowanie Berta i Kminki będzie już wkrótce inspirować uczennice i uczniów szkół w całej Polsce. Tymczasem zdradzam, że główną myślą cyklu jest przedstawienie zagadnień fizyki zawartych w podstawie programowej nauczania dla szkoły podstawowej w sposób według nas najbardziej odpowiedni dla współczesnych uczniów tego etapu nauczania, językiem dla nich zrozumiałym oraz na przykładach z otaczającego ich świata. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs1B21a2AF_PYtr5ldhzsoTNPEWLmiLKhEqQIiH-vYxHFmk4imXMtPYCLJ3GWqfrT5PNL4Wj0xO8GHf0EhNR910S4z0OPm0UQrG9PzyRSZ-JGks2wbEmeVu41xhhqTHZ-oW_Gt7_8BWtnLUYTHrud6y5NYOTYQxxIQHLIXgFKfAXNFqeHo8iZMt6v2/s426/SnF_7.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="426" data-original-width="303" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs1B21a2AF_PYtr5ldhzsoTNPEWLmiLKhEqQIiH-vYxHFmk4imXMtPYCLJ3GWqfrT5PNL4Wj0xO8GHf0EhNR910S4z0OPm0UQrG9PzyRSZ-JGks2wbEmeVu41xhhqTHZ-oW_Gt7_8BWtnLUYTHrud6y5NYOTYQxxIQHLIXgFKfAXNFqeHo8iZMt6v2/s320/SnF_7.jpg" width="228" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">Właśnie dlatego w podręczniku znaleźć można moduły, które z pewnością ułatwią pracę zarówno młodym adeptom nauki, jak i ich nauczycielkom i nauczycielom. </div><div style="text-align: justify;">Są to:</div><div style="text-align: justify;"><ul><li><b>Zobacz jak to zrobić!</b>, w którym, krok po kroku, pokazujemy, jak rozwiązywać problemy fizyczne.</li><li><b>Zbadaj to sam!, </b>gdzie, opisujemy, jak przeprowadzić obserwacje lub doświadczenia bez konieczności wykorzystywania specjalistycznego sprzętu. Większość z nich uczennice i uczniowie szkoły podstawowej mogą bezpiecznie przeprowadzić samodzielnie w domu.</li><li><b>Dowiedz się więcej!,</b> w którym zawarliśmy ciekawostki ze świata nauki oraz przykłady zastosowania fizyki w życiu codziennym.</li><li><b>Sprawdź się!</b>, które pojawia się po każdym rozdziale i daje uczennicom i uczniom sposobność do weryfikacji wiedzy, umiejętności i samooceny.</li></ul>Ponadto, w niemal każdym rozdziale podręcznika, młoda czytelniczka i czytelnik znajdą fragment o nazwie „<b>Rozglądaj się wokół!</b>”, na który składają się przykłady ilustrujące praktyczne wykorzystanie prezentowanego w rozdziale zagadnienia fizycznego. Przykłady dobierano tak, by nie tylko poszerzyć wiedzę uczennic i uczniów, ale by uzmysłowić im wszechobecność fizyki i jej narzędzi opisu świata w naszym życiu codziennym. Te fragmenty to także sposobność do dostrzeżenia, jak wiele zdobyczy współczesności zawdzięczamy fizyce.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Wyniki badań edukacyjnych nad procesem nauczania – uczenia się fizyki, prowadzone na przestrzeni lat w wielu krajach pokazują, że język jakim komunikujemy się z naszymi uczennicami i uczniami oraz to, jak zapisujemy i prezentujemy informacje ma kluczowy wpływ na to, jak wiele się oni uczą. Dlatego w cyklu szczególnie dużo uwagi poświecono dostosowaniu języka narracji do wieku młodych czytelniczek i czytelników. Między innymi próżno w nim szukać abstrakcyjnych (a nawet ikonicznych już) ciał A i B, a za to znaleźć można bardzo konkretne obiekty. Jest także mnóstwo starannie dobranych ilustracji i rysunków. Dołożono starań, by zachowanie i funkcje prezentowanych obiektów opisywane były w sposób i językiem najbardziej odpowiednim dla młodych ludzi i jednocześnie, jak najwierniej, odzwierciedlały rzeczywistość.</div><div><p style="text-align: justify;">Mam nadzieję, że od teraz już więcej będę miał chwil, by - jak poprzednimi laty - dzielić się przykładami dobrych praktyk oraz tym, co w swoim warsztacie pracy nauczyciela uważam za warte pokazania innym. A wszystko, co już napisałem starałem się praktycznie wykorzystać w podręczniku:</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5LLdBEshqKoh0lX-6F3VaFQ1i7HL1tzMDfuRRyndXCDCgmBP-sztUMwHHkHq6g62B5ZFLlPJDkafIpbZLDXZmmwy02tP4GAaznT8B0DzkECmV0QYLFQEbD-ivt9qQBk8DOZJTX5L93vdf9Tzq7SOpeChbug9W12tLxaJex0EoJV8zDEXFbwFd43fx/s1050/tekst.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="505" data-original-width="1050" height="154" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5LLdBEshqKoh0lX-6F3VaFQ1i7HL1tzMDfuRRyndXCDCgmBP-sztUMwHHkHq6g62B5ZFLlPJDkafIpbZLDXZmmwy02tP4GAaznT8B0DzkECmV0QYLFQEbD-ivt9qQBk8DOZJTX5L93vdf9Tzq7SOpeChbug9W12tLxaJex0EoJV8zDEXFbwFd43fx/w320-h154/tekst.jpg" width="320" /></a></div><br /><p style="text-align: justify;"><br /></p></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-36586067276490413592022-09-08T22:54:00.007-07:002022-09-08T23:01:19.321-07:00Z wysokiego C<p style="text-align: justify;">Koniec wakacji i początek września to dla nauczyciela zawsze czas szczególny. Jest mnóstwo energii po wakacyjnym "ładowaniu baterii" i zazwyczaj mają miejsce interesujące wydarzenia, które zapał ten konsumują i, co ważniejsze, pomnażają. Mimo, początkowego rozczarowania sytuacja opisaną w poprzednim wpisie, wszystko skończyło się dobrze. Pan Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego objął honorowym patronatem <a href="https://2knf.if.uj.edu.pl/" target="_blank">II Kongres Nauczycieli Fizyki</a> w Krakowie. </p><p style="text-align: justify;">W ubiegły weekend do Krakowa zjechało blisko 150 nauczycieli oraz pracowników uczelni wyższych oraz członków różnych środowisk związanych z edukacją fizyki na wszystkich poziomach edukacyjnych. Wydarzenie było wyśmienitą okazją do wysłuchania interesujących wykładów plenarnych oraz udziały w ciekawych dyskusjach i wartościowych warsztatach.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9y8tO6pxJPobPdhr--iNdssKsUbnTCNjsvsOhs9yDobJ2WEIP75JSJw4zcL3WNZHvEv_hysjAjExCpYlDerI1OfXpcx23wdKyDjs7nqua54nGjnzbyjHnzDoVlpPwDJfaW2GV1OeG1NTOUBGNQHrtBcr4OfAryYX5-7KeYrpTqxSYahexDtks2P02/s1772/IIKNF_Greczylo.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1181" data-original-width="1772" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9y8tO6pxJPobPdhr--iNdssKsUbnTCNjsvsOhs9yDobJ2WEIP75JSJw4zcL3WNZHvEv_hysjAjExCpYlDerI1OfXpcx23wdKyDjs7nqua54nGjnzbyjHnzDoVlpPwDJfaW2GV1OeG1NTOUBGNQHrtBcr4OfAryYX5-7KeYrpTqxSYahexDtks2P02/s320/IIKNF_Greczylo.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Za sukcesem wydarzenia stoi ogromna praca pracowników Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego, których działaniom przewodniczyła dr Dagmara Sokołowska. Bardzo Wam dziękuję! Na słowa uznania zasługują także wszystkie osoby i instytucje, które <a href="https://2knf.if.uj.edu.pl/index.php/patronaty/" target="_blank">wsparły</a> organizacje II KNF.</p><p style="text-align: justify;">Dzięki prowadzonemu przy okazji kongresu "dialogowi – wzajemnemu zrozumieniu potrzeb i motywacji, a także dalekosiężnych wizji, dostosowujących to kształcenie do lokalnych uwarunkowań i globalnych wyzwań współczesnego świata i uwzględniających najnowsze osiągnięcia w dziedzinie fizyki, dydaktyki fizyki oraz nauk o procesach uczenia się – kształcenie uczniów i nauczycieli fizyki może się stać bardziej angażujące, motywujące i efektywne". </p><p style="text-align: justify;">Kongresy Nauczycieli Fizyki z pewnością był i mam ogromną nadzieję, że także za dwa lata będzie miejscem, gdzie rozpościera się "żyzne pole dla tego dialogu".</p><p style="text-align: justify;">A tymczasem we Wrocławiu - na <a href="https://wfa.uni.wroc.pl/pl/warsztat-pracy-nauczycieli-mptl-2022/" target="_blank">Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego</a> trwają międzynarodowe warsztaty poświęcone nauczaniu i uczeniu się fizyko (<a href="https://indico.cern.ch/event/1138601/" target="_blank">25th International Workshop on Multimedia in Physics Teaching and Learning</a>), które zakończą bezpłatne warsztaty dla nauczycieli fizyki pn. <i>Wykorzystanie cyfrowej biblioteki Open Source Physics Simulations oraz aplikacji Tracker Video Analysis and Modeling</i> prowadzone przez <a href="https://www.davidson.edu/people/wolfgang-christian" target="_blank">Wolfganga Christiana</a> z Davidson College, USA. O tym jednak już w kolejnym wpisie.</p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-29318378123777411892022-06-30T01:12:00.019-07:002022-06-30T02:32:41.852-07:00Samobój!<p style="text-align: justify;">Zazwyczaj staram się wypowiadać pozytywnie i wskazywać na dobre strony kwestii związanych z byciem nauczycielem w kraju między Bugiem a Odrą. Nie ma co ukrywać, jest to zadanie dla niepoprawnego optymisty - a może zwyczajnie głupka. Tym razem jednak nie potrafię zrozumieć!</p><p style="text-align: justify;">W roku 2018 miało miejsce wyjątkowe wydarzenie - <a href="http://knf1.uni.lodz.pl/" target="_blank">I Kongres Nauczycieli Fizyki</a> - o którym pisałem między innymi na tym <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2018/06/i-kongres-nauczycieli-fizyki.html" target="_blank">blogu</a>. Ogólnopolskie spotkanie nauczycieli fizyki i pracowników uczelni naszego kraju, kształcących i wspierających tychże, które niewątpliwie było ogromnym sukcesem (pod wieloma względami). Z nadzieją spoglądaliśmy w przyszłość i snuliśmy plany kolejnych spotkań. Następny Kongres zaplanowany został na rok 2020. Jednak pandemia COVID-19 pokrzyżowała te i wiele innych planów.</p><p style="text-align: justify;">Dzięki ogromnym wysiłkom, głównie pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego udało się w tym roku przystąpić do organizacji II Kongresu Nauczycieli Fizyki. Nie trzeba pisać, jak wiele wokół nas zmieniło się przez ostatnie 4 lata i jak szczególnym jest ten rok! Niezmienne jednak pozostało to, że Kongres organizowany jest by "integrować środowisko naukowe oraz środowisko nauczycieli fizyki dla wymiany doświadczeń i podejmowania działań zmierzających do podnoszenia jakości i uzyskiwania wysokiej skuteczności nauczania fizyki na wszystkich poziomach edukacji, inicjowanie i pogłębienie współpracy środowiska nauczycieli fizyki oraz środowisk naukowych, instytucji i podmiotów, które mają lub mogą mieć, bezpośredni lub pośredni wpływ na osiąganie tego celu".</p><p style="text-align: justify;"><a href="https://2knf.if.uj.edu.pl/" target="_blank">II Kongres Nauczycieli Fizyki</a> przygotowywany jest wysiłkiem wielu osób, spośród których nikt nie jest dodatkowo wynagradzany za tę pracę. Co więcej, wszystkie wydarzenia składające się na Kongres organizowane są po tzw. kosztach, a całość nie ma charakteru komercyjnego!</p><p style="text-align: justify;">Wszystko to jednak nie przeszkadza wyrażać oczekiwań, że tego rodzaju przedsięwzięcia powinny być dla uczestników bezpłatne. Mimo, że I Kongres Nauczycieli Fizyki objęty był honorowym patronatem ówczesnego Ministra Edukacji Narodowej, a jednym z prelegentów sesji plenarnej był Podsekretarz Stanu w MEN Pan Maciej Kopeć to - tym razem - nawet na takie wsparcie nie możemy liczyć.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpoGuYC5imXO88HyOKmfYbpTfktlpTgLZXeQdzdJxINIJ-6q8a1YfPqTNl-NSt5UMnvU2rtoW2zYXCb8ebgf82ixn-wuLlADLP3tZjaoL3M2s0YEXn6Q6DaKCN3AzWOmNg9BvU_1TX7PAWL0OnVt81sS8-V7oTlJ_NJa2yAibyuX8pFIk68hX96qzD/s780/MNiE.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="294" data-original-width="780" height="151" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpoGuYC5imXO88HyOKmfYbpTfktlpTgLZXeQdzdJxINIJ-6q8a1YfPqTNl-NSt5UMnvU2rtoW2zYXCb8ebgf82ixn-wuLlADLP3tZjaoL3M2s0YEXn6Q6DaKCN3AzWOmNg9BvU_1TX7PAWL0OnVt81sS8-V7oTlJ_NJa2yAibyuX8pFIk68hX96qzD/w400-h151/MNiE.jpg" width="400" /></a></div><br /><p style="text-align: justify;">Cóż tak pozytywnego stało się przez ostatnie 4 lata w edukacji, że nadal powszechne, i co gorsza wspierane przez Ministerstwo, jest myślenie, że mamy jeszcze coś za darmo! Jak oderwanym od rzeczywistości trzeba być, by takie uzasadnienie sformułować w stosunku do Kongresu.</p><p style="text-align: justify;"><b>Jeśli chcemy dobrej edukacji zainwestujmy w nią!</b> </p><p style="text-align: justify;">Choć dobrym słowem i zrozumieniem złożoności tego świata. Naiwne myślenie doprowadziło już do tego, że lada moment nie będzie komu uczyć fizyki. A koszt odwrócenia tego, co się dzieje, będzie większy niż opłata za udział w "czymkolwiek"...</p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-62462966745646758402022-05-31T02:44:00.017-07:002022-05-31T03:16:31.630-07:00Egzamin przez Internet i z Internetem<p style="text-align: justify;">Dziś rozpoczęło się <a href="https://biennale2022.virtualmagix.com/Lobby" target="_blank">4th Global Forum</a> on the <b>Future of Education and Skills 2030</b>, którego myślą przewodnią jest <i>Enabling effective curriculum implementation</i>. Gospodarzem spotkania jest Jerozolima (Izrael) - miasto, do którego, po długiej przerwie wynikającej z pandemii COVID-19, zjechali uczestnicy z całego świata. W wydarzeniu można także uczestniczyć zdalnie, co z zainteresowaniem czynię i do czego gorąco zachęcam.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhO8yNVwSLx-GM0DtDlTYQa9TwHxuW1R6P8FwQKY8fHSbeh6Sqbnwtrs9Wb8YPSi1tY8v_EG7RlBJm3hz4K0UJg1nvRJFn56YkoCbP5OW09K7CxF_hzm3d5bhz02k-cvM0SruQT73AW4uO2-YPDK-lc5suC0Zgnh7adN4R1UgZp59n0hy7ST5AWKzOE/s1751/Jerusalem.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="751" data-original-width="1751" height="137" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhO8yNVwSLx-GM0DtDlTYQa9TwHxuW1R6P8FwQKY8fHSbeh6Sqbnwtrs9Wb8YPSi1tY8v_EG7RlBJm3hz4K0UJg1nvRJFn56YkoCbP5OW09K7CxF_hzm3d5bhz02k-cvM0SruQT73AW4uO2-YPDK-lc5suC0Zgnh7adN4R1UgZp59n0hy7ST5AWKzOE/s320/Jerusalem.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">O przedsięwzięciu OECD Future of Education and Skills 2030 pisałem już w <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/search?q=OECD" target="_blank">tym miejscu</a>, bo uważam, że działania te mają szansę pozytywnie wpłynąć na kształt edukacji w przyszłości. Tym razem robię to jeszcze w trakcie wydarzenia, bo tematyka pierwszych prezentacji jest mi szczególnie bliska.</p><p style="text-align: justify;">Po doświadczeniach czasu nauczania zdalnego nikogo pewnie nie dziwi perspektywa egzaminowania przez Internet i z wykorzystaniem wachlarza narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnych. Wszak nie jeden z akademików przeprowadził egzamin zdalnie (i ja <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2021/02/czy-wiedza-fizyczna-jest-przydatna.html" target="_blank">dzieliłem się</a> moimi przemyśleniami na ten temat), wiele konkursów przedmiotowych m. in. Olimpiada Fizyczna odbyło się także bez bezpośredniego kontaktu. Często rezultaty tych działań skłaniały do głębszej refleksji i zaowocowały trwałymi zmianami. </p><p style="text-align: justify;">Warto, jak pokazują doświadczenia prezentowane podczas Forum, zrobić kolejny krok - przygotować egzamin, podczas którego będzie można korzystać z Internetu jako źródła informacji. Wymaga to oczywiście przewrotu w spojrzeniu na cele i zadania egzaminowania. W mojej ocenie rewolucja ta jest nieunikniona. Na przyszłość (postpandemiczną) nie należy spoglądać z perspektywy powrotu do normalności. Zgadzam się ze stwierdzeniem prof. Sugata Mitra, że <b>trzeba nam myśleć i pracować nad krokiem naprzód w normalności. </b> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgqlyNLRX-bo3hcQwrSLwZhKtX_nhp8uEu3xd9LXsL7Xaa3z5WN6m1eEjRN9vy33RCH5JFNnwPPqBJNRPhttEs3pVLJhvt6rV5HxTzRXn7xVnjtPUeekoMJE3lZBHgytCHvKW3JX22ljg3Lp-oHPKi-_h7OLermQ5BC-gT8Q-6pe2OPV4nIbl39lE3/s750/Jerusalem%202.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="545" data-original-width="750" height="233" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgqlyNLRX-bo3hcQwrSLwZhKtX_nhp8uEu3xd9LXsL7Xaa3z5WN6m1eEjRN9vy33RCH5JFNnwPPqBJNRPhttEs3pVLJhvt6rV5HxTzRXn7xVnjtPUeekoMJE3lZBHgytCHvKW3JX22ljg3Lp-oHPKi-_h7OLermQ5BC-gT8Q-6pe2OPV4nIbl39lE3/s320/Jerusalem%202.jpg" width="320" /></a></div><br /><p></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-39306557930499441502022-04-29T00:20:00.018-07:002022-05-09T01:46:13.251-07:00Zaproszenie na warsztaty MPTL 2022<p style="text-align: justify;">Wykorzystanie multimediów w nauczaniu i uczeniu się fizyki to temat niezwykle ważny, nie tylko w czasach nauczania zdalnego, ale przede wszystkim w związku ze zmieniającym się dynamicznie światem wokół nas. Rozwój i powszechna dostępność technologii informacyjno-komunikacyjnej sprawiły, że nie ma już edukacji bez nowych narządzi. Fizyka jest obszarem wiedzy człowieka, w której wiele odkryć możliwe było (i nadal jest) właśnie dzięki postępowi technologicznemu.</p><p style="text-align: justify;">Nie powinno więc dziwić, że dydaktycy fizyki poszukują metod pracy i narzędzi technologii, które w szczególny sposób wspomagają nauczanie i uczenie się tego przedmiotu. Warsztaty i konferencje międzynarodowej grupy <a href="http://mptl.org/" target="_blank">MPTL (Multimedia in Physics Teaching and Learning)</a> to okazja do aktywnego dzielenia się doświadczeniami w tym właśnie obszarze.</p><p style="text-align: justify;">W dniach 8 - 10 września br. międzynarodowe warsztaty MPTL odbędą się na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Wrocławskiego. Szczegóły wydarzenia znaleźć można na stronie <a class="js-copy-to-clipboard" data-clipboard-action="copy" data-clipboard-text="https://indico.cern.ch/e/MPTL25" data-qtip-oldtitle="Copy link to clipboard" href="https://indico.cern.ch/e/MPTL25" style="background-color: rgba(237, 243, 253, 0.2); box-sizing: inherit; color: #0099cc; font-family: "Liberation Sans", sans-serif; font-size: 13px; text-decoration-line: none;">https://indico.cern.ch/e/MPTL25</a>. </p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgGr3xJbKhkDMtB-yG-kjMGFMjQdJODgPMInq7HoXl-3bUciVtcO3yLFfI9ea1YHk6TpJ6pohtH8rmQm-N280IWtWR6v-ah7phVWjdHa5_jpHkTYaHwOK3jOcINATUhdAV33zZdEj9gw-JRkuMcsdYo5SJz719C43N2au25NaJ5n4R8furMUh4iBXGU" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="972" data-original-width="1442" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgGr3xJbKhkDMtB-yG-kjMGFMjQdJODgPMInq7HoXl-3bUciVtcO3yLFfI9ea1YHk6TpJ6pohtH8rmQm-N280IWtWR6v-ah7phVWjdHa5_jpHkTYaHwOK3jOcINATUhdAV33zZdEj9gw-JRkuMcsdYo5SJz719C43N2au25NaJ5n4R8furMUh4iBXGU" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Gorąco zapraszamy do udziału w warsztatach. Dominującą formą aktywności podczas trzydniowego spotkania będą warsztaty prowadzone przez doświadczonych dydaktyków z całego świata. Będzie to wyjątkowa okazja do zdobycia umiejętności praktycznych. Zaplanowano także wykłady plenarne, które zgodzili się poprowadzić <a href="https://indico.cern.ch/event/1138601/page/25148-keynote-speakers" target="_blank">czołowi propagatorzy</a> aktywnego, multimedialnego nauczania i uczenia się fizyki. W ostatnim dniu (w sobotę) planowane są specjalne warsztaty dedykowane dla nauczycieli, w których będzie można wziąć udział bezpłatnie. Warsztaty (w języku angielskim) poprowadzi <a href="https://www.davidson.edu/people/wolfgang-christian" target="_blank">Wolfgang Christian</a>.</div><p></p><p style="text-align: justify;">Podczas "Workshop on Multimedia in Physics Teaching and Learning, Wrocław 2022" będzie można usłyszeć i wziąć udział w warsztatach poświęconych m. in. narzędziom Open Source Physics (OSP), aplikacji Phyphox, modelowaniu układów złożonych i nauczaniu z wykorzystaniem narzędzi mobilnych. Warto <a href="https://indico.cern.ch/event/1138601/registrations/82311/" target="_blank">zarejestrować</a> się na MPTL 2022 i na bieżąco śledzić informacje na stronie wydarzenia.</p><p><b>Spotkajmy się we wrześniu we Wrocławiu!</b></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-41698548000739310272022-04-15T06:11:00.005-07:002022-04-15T06:19:32.248-07:00Turniej Młodych Fizyków w szkole podstawowej? Czemu nie.<p style="text-align: justify;">W dniu 26 marca 2022 r. na Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego miał miejsce <a href="https://wfa.uni.wroc.pl/pl/ogolnopolski-polfinal-turnieju-mlodych-fizykow-2022/" target="_blank">Ogólnopolski Półfinał Turnieju Młodych Fizyków 2022</a>. Podczas zawodów drużyny uczniowskie ze szkół ponadpodstawowych prezentowały rozwiązania problemów fizycznych, a ich pracy przyglądało się jury, którego członkami byli pracownicy Wydziału Fizyki i Astronomii oraz Politechniki Wrocławskiej. Z podziwem przyglądałem się efektom pracy uczniów wrocławskich szkół i myślałem, jak zaimplementować tego rodzaju działania na większą skalę. I najlepiej jak najwcześniej.</p><p style="text-align: justify;">Jako zagorzały zwolennik <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2017/12/go-lab-i-nauczanie-przez-dziaanie.html" target="_blank">nauczanie przez działanie</a> postanowiłem zaproponować działania wykorzystujące ideę i strukturę Turnieju w nauczaniu w szkole podstawowej. Tak zrodził się pomysł projektu <i>Światło wokół nas</i>. Celem ogólnym tego projektu jest praktyczne poznawanie zjawisk, procesów, zasad i praw przyrody oraz sposobów ich opisywania jasnym i zrozumiałym dla uczniów językiem fizyki. Działania projektowe o charakterze badawczym służą ugruntowaniu pojęć fizycznych związanych ze światłem oraz doskonaleniu umiejętności stosowania języka do lepszego i skutecznego komunikowania się. W toku realizacji projektu uczniowie zdobywać i kształcić będą także umiejętności niezbędne do przygotowania prezentacji multimedialnej.</p><p style="text-align: justify;">Pomysł projektu inspirowany jest działaniami stanowiącymi treść aktywności edukacyjnych realizowanych w ramach przedsięwzięć pod nazwą Ogólnopolska Olimpiada Kreatywności Destination Imagination oraz <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2019/07/iypt-miedzynarodowy-turniej-modych.html" target="_blank">Międzynarodowy Turnieju Młodych Fizyków</a>. Podczas realizacji projektu <i>Światło wokół nas</i> uczniowie będą mieli za zadanie zmierzyć się z czterema problemami tzn. zaproponować ich rozwiązanie wypracowane w toku projektowych działań grupowych. Potwierdzenie i udokumentowanie wykonanych przez grupę działań będą stanowiły prezentacje multimedialne zawierające rozwiązanie każdego z czterech problemów, a ich przedstawienie będzie miało formę potyczki turniejowej. W trakcie potyczki każdy z zespołów uczniowskich będzie występował w roli prezentującego, oponującego, recenzującego oraz obserwatora.</p><p style="text-align: justify;">Działania niezbędne do przygotowania prezentacji mogą być realizowane podczas regularnych lekcji prowadzonych w szkole na zajęciach fizyki bądź w działaniach dodatkowych podejmowanych przez uczniów w domu. Wybór formy pracy powinien być identyczny dla każdej z grup. O szczegółowych zasadach organizacyjnych przedsięwzięcia decyduje nauczyciel po konsultacji ze wszystkimi uczniami zespołu klasowego, w którym działania projektowe będą prowadzone.</p><div style="text-align: justify;"><div>Zagadnienia związane z optyką, stanowiące podstawę realizacji zapisów podstawy programowej, są zazwyczaj realizowane w klasie 8 szkoły podstawowej. Konkretne tematy obejmujące te zagadnienia mogą być z powadzeniem realizowane w toku samodzielnie zaplanowanych działań uczniowskich zmierzających do rozwiązania czterech problemów badawczych:</div><div><br /></div><div><b>Problem I.</b> Charakterystyki ruchu światła</div><div>Powszechnie wiadomo, że światło rozchodzi się prostoliniowo i ruchem jednostajnym z prędkością światła. Zaprojektuj, opisz i przeprowadź doświadczenia ilustrujące prostoliniowe rozchodzenie się światła w różnych ośrodkach i towarzyszące temu zjawiska – załamanie, rozproszenie i zmniejszenie prędkości w ośrodkach innych niż powietrze.</div><div><b><br /></b></div><div><b>Problem II.</b> Gabinet krzywych luster</div><div>Zjawiska towarzyszące odbiciu światła oraz tworzeniu obrazów w zwierciadłach o różnych kształtach stanowi podstawę działania tzw. gabinetów krzywych luster (nazywanych także salami śmiechu). Zaprojektuj, opisz i przeprowadź doświadczenia ilustrujące prawa i zasady jakie należy znać, by zaprojektować takie miejsce.</div><div><b><br /></b></div><div><b>Problem III.</b> Korygowanie wad wzroku</div><div>Dzięki między innymi znajomości praw optyki człowiek posiadł umiejętność radzenia sobie z wybranymi wadami wzroku. Zaprojektuj, opisz i przeprowadź doświadczenia ilustrujące sposób działania różnego rodzaju soczewek i podstawy ich wykorzystania do korygowania wad wzroku.</div><div><b><br /></b></div><div><b>Problem IV.</b> Feeria kolorów </div><div>Tęcza stanowi spektakularny przykład zjawiska powszechnie obserwowanego w przyrodzie w sprzyjających warunkach pogodowych. Zaprojektuj, opisz i przeprowadź doświadczenia ilustrujące prawa i zasady towarzyszące powstawaniu tęczy.</div><div><br /></div><div>Sformułowanie treści problemów celowo ma charakter ogólny, by pozostawić uczniom możliwość wszechstronnego i autorskiego podejścia do ich rozwiązania. Ostatnie zdanie każdego z problemów dostatecznie szczegółowo nakreśla zakres czynności jakie należy podjąć. Taka konstrukcja problemów sprzyja rozwijaniu kreatywności uczniów oraz uwzględnieniu indywidualnych predyspozycji członków zespołów. Ponadto stwarza odpowiednie warunki do doskonalenia wiedzy, umiejętności i postaw składających się na kompetencje kluczowe.</div><div><br /></div><div><div>Ze względu na charakter projektu działania jakie uczestnicy powinni podjąć, by osiągnąć jego cele można podzielić na trzy główne fazy, z których każda zawiera zbiór konkretnych czynności. W miarę potrzeb zakres i charakter czynności można uzupełnić i poszerzyć.</div><div><br /></div><div><b>A.<span style="white-space: pre;"> </span>Etap przygotowania do realizacji działań</b> to czas, podczas którego mają miejsce następujące czynności:</div><div><ol><li>ukonstytuowanie 4 równolicznych zespołów projektowych – w zależności od liczebności grupy klasowej liczących od 5 do 8 uczniów każdy;</li><li>zapoznanie się z tematyką problemów, których rozwiązanie stanowi początkowe zadanie projektu, zgromadzenie niezbędnych informacji i pomysłów związanych z ich treścią;</li><li>wybór strategii realizacji poszczególnych problemów – określenie zakresu działań;</li><li>określenie grupowych celów szczegółowych dla każdego z problemów;</li><li>opracowanie i zaakceptowanie harmonogramu działań grupy – stworzenie szczegółowego planu czynności jakie należy podjąć;</li><li>podział zadań pomiędzy członków zespołu – określenie ról i zakresu odpowiedzialności za poszczególne zadania szczegółowe; zaleca się wybranie innej osoby kierującej pracą zespołu podczas realizacji zadań związanych z każdym z problemów. </li></ol></div><div><b>B.<span style="white-space: pre;"> </span>Etap realizacji projektu</b> to czas, podczas którego prowadzone są następujące działania: </div><div><ol><li>badania nad problemami – podejmowanie kroków zgodnych z postępowaniem określonym jako metoda naukowa (zmodyfikowana do poziomu odpowiadająca szkole podstawowej);</li><li>dokumentacja wyników obserwacji i prace związane z przygotowaniem prezentacji do wykorzystania podczas potyczek;</li><li>publiczna prezentacja efektów grupowej pracy nad problemami w formie naukowych potyczek, podczas których każdy z zespołów wciela się w rolę prezentującego, oponenta, recenzenta oraz obserwatora.</li></ol></div><div><b>C.<span style="white-space: pre;"> </span>Etap zakończenia</b> to czas na podsumowanie i autorefleksję, na którą składają się działania:</div><div><ol><li>ewaluacja – obejmująca wielopoziomową ocenę pracy zespołów oraz efektów ich działań;</li><li>wnioski oraz plany na przyszłość;</li><li>podziękowanie współpracownikom.</li></ol></div><div>Projekt przygotowano z myślą o realizacji podczas jego trwania treści całego działu tematycznego pn. Optyka i wymaga łącznie minimum 14 godzin zajęć. Czas ten jest wystarczający na osiągniecie założonych efektów nauczania-uczenia się w toku działań projektowych przy podziale:</div><div><ul><li>etap przygotowania – 2 godziny,</li><li>etap realizacji – 8 godzin (po 2 godziny na każdy z problemów),</li><li>etap podsumowania – 4 godziny (z czego 3 godziny na potyczki oraz 1 godzina autorefleksji).</li></ul></div><div>Zespoły powinny pracować na zajęciach równolegle zgodnie z indywidualnymi harmonogramami. Prace związane z realizacją przedsięwzięcia mogą być wykonywane przez uczniów w domu pod warunkiem, że jest to ich wola.</div></div><div><br /></div><div>Prezentacja multimedialna stanowi sprawozdanie z prac zespołu nad poszczególnymi problemami. Jej struktura powinna oddawać charakter problemu oraz szczegółowo przedstawiać działania jakie zespół podjął by rozwiązać problem. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie prezentacji i jej zaprezentowanie jest kierujący pracami zespołu dla konkretnego problemu badawczego. Członkinie i członkowie zespołu winni angażować się w rozwiązanie każdego z problemów w możliwie równym stopniu.</div><div><br /></div><div>Przedstawienie prezentacji, czyli zebranych wyników dociekań badawczych uczniów, następuje podczas zajęć o charakterze potyczki naukowej. Zajęcia tego rodzaju odbywają się 4 razy i w każdym przypadku zespół pełni inną rolę: prezentującego, oponującego, recenzującego oraz obserwatora. </div><div><br /></div><div>Ocenianie efektów realizacji projektu <i>Światło wokół nas </i>realizować należy w formie oceny bieżącej oraz oceny sumujące (końcowej). Obie formy służyć mają przede wszystkim dostarczeniu informacji zwrotnej o postępach uczniów w realizacji celów przedsięwzięcia.</div><div><br /></div><div><div>Oceny końcowej należy dokonać po ostatniej potyczce i powinna ona mieć charakter oceny opisowej, której towarzyszy stopień szkolny uwzględniającej oceny bieżące oraz wyniki autorefleksji zespołu dokonanej podczas pełnienia roli obserwatora w trakcie potyczki naukowej. </div><div>Kryteria oceny pracy projektowej powinny obejmować: </div><div><ul><li>stopień realizacji założonych celów projektu i zgodności z tematem;</li><li>umiejętność współpracy w zespole, podziału ról i komunikacji wewnętrznej,</li><li>wywiązywania się z obowiązków i przestrzegania przyjętych wspólnie zasad; </li><li>terminowość i odpowiedzialność w wywiązywaniu się z zadań cząstkowych;</li><li>zaangażowanie i pracowitość.</li></ul></div></div><div><br /></div></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-51910638324382268062022-04-08T06:25:00.017-07:002022-05-09T01:49:15.159-07:00Czy to coś oznacza? Z pewnością...<p style="text-align: justify;">Pewnie niejednemu z nauczycieli, który kiedykolwiek sprawdzał prace swoich uczniów (np. kartkówki, czy sprawdziany) zdarzyło się natknąć w nich na odręczny rysunek. Takie ilustracje, tworzone w czasie pracy nad przygotowanymi przez nas zadaniami, nierzadko zadziwiają. A z pewnością są odzwierciedleniem nastroju uczennicy bądź ucznia. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg7VhLIRC-2DgEx5SrwDgnQhthPhzLjOmjqX0PvaKWMChabAzRq2n2RNu3JiBH5s5dFNBlYRmNU6561QXNagSaIaSU96xDb07qFrnqhljRVhmGIleTiKA_tMlFV5GEym8DQg06TWiIA3muXa5sbWnWXKBdz5X8mv4-3AgJSY7jQNzbHOg6RCAxKe2ah/s553/grzyb%20_1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="553" data-original-width="401" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg7VhLIRC-2DgEx5SrwDgnQhthPhzLjOmjqX0PvaKWMChabAzRq2n2RNu3JiBH5s5dFNBlYRmNU6561QXNagSaIaSU96xDb07qFrnqhljRVhmGIleTiKA_tMlFV5GEym8DQg06TWiIA3muXa5sbWnWXKBdz5X8mv4-3AgJSY7jQNzbHOg6RCAxKe2ah/w145-h200/grzyb%20_1.jpg" width="145" /></a></div><p style="text-align: justify;">Czy jednak bez dodatkowej rozmowy z autorką lub autorem da się coś sensownego z nich wywnioskować? Warto zastanowić się nad przyczynami takiej aktywności naszych podopiecznych i pokusić się o genezę. I nie piszę tego w kontekście tzw. "kwiatków z zeszytów uczniowski", które bywają zabawne i często krążą jako tzw. memy. Myślę o informacji zwrotnej, która mogłaby uczynić moje zajęcia przedmiotowe bardziej wartościowymi.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC4mevSxcNJUwVRIqEJCX_FgxcDtZbu9QHpNib-F9PCyKTVU556dHf24xscD5bSM4riygHQhmDQx7aZJUw8dbyRV_kiCtnE7g50JQa-z-1upakReGjaYUQsIStPv2EUJ1KTIbinUgowvYO6KDl13Z5pj7QcMMtgWkqMhWhPnLHomOHSKonrJfbCFDm/s870/grzyb%20_2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="630" data-original-width="870" height="232" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC4mevSxcNJUwVRIqEJCX_FgxcDtZbu9QHpNib-F9PCyKTVU556dHf24xscD5bSM4riygHQhmDQx7aZJUw8dbyRV_kiCtnE7g50JQa-z-1upakReGjaYUQsIStPv2EUJ1KTIbinUgowvYO6KDl13Z5pj7QcMMtgWkqMhWhPnLHomOHSKonrJfbCFDm/s320/grzyb%20_2.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Czy zatem to, co znaleźć można na tych rysunkach powinno się przekuć na wskazówki pomoce w rozbudzeniu ciekawości poznawczej uczniów? A może to jedynie efekt nadmiaru czasu? Specjaliści przekonują, że rysunek - jako badawcza metoda projekcyjna - może być wykorzystany w celu uzyskania wglądu w wewnętrzne konflikty dziecka, jego obawy, sposób spostrzegania siebie i innych, a także charakter interakcji z członkami rodziny. </p><p style="text-align: justify;">W każdym razie sam fakt, że prócz wielkości fizycznych, opisów zjawisk i wyzwań jakimi są zadania o tematyce fizycznej pojawiają się także rysunki, nie jest bez znaczenia. Jestem przekonany, że ekspresja jest ważnym elementem życia każdego z nas. Rozwija umysł, nie tylko autora, ale także dorosłego. Pamiętajmy, że wielu z nas przez szkicowanie, rysowanie czy pisanie próbuje rozładować energię - najczęściej negatywną oraz stara się zapomnieć o trudnościach i problemach chwili, dnia codziennego. Taki rysunek, zrobiony przy okazji wytężonej pracy na lekcji, może być świetnym antidotum na stres, czy po prostu wypełnieniem czasu wolnego. Zarówno pierwsze, jak i drugie (w umiarkowanej ilości) nierozłącznie wiąże się ze sprawdzaniem wiedzy i umiejętności.</p><p style="text-align: justify;"><br /></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-1567779315634973002022-02-26T01:15:00.029-08:002022-03-28T02:42:16.486-07:00Raport z nagranego doświadczenia<p style="text-align: justify;">Umiejętności opisywania podejmowanych przez nas czynności i sporządzania raportów z naszych działań należą do podstawowych kompetencji współczesnego nastolatka. To właśnie na zajęciach z bloku przedmiotów przyrodniczych jest najwięcej sposobności do obserwowania, notowania spostrzeżeń i wyciągania wniosków. Warto więc na lekcjach fizyki stwarzać warunki do uczenia się sporządzania wartościowego raportu z doświadczenia.</p><p style="text-align: justify;">Powszechnie wiadomo, że w ocenie wielu uczennic i uczniów najciekawiej i najbardziej atrakcyjnie jest wówczas, gdy raport to następstwo samodzielnie przeprowadzonego doświadczenia. Informacji o tego rodzaju zajęciach znaleźć można <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2017/12/go-lab-i-nauczanie-przez-dziaanie.html" target="_blank">niemało</a>. Są jednak i tacy nastolatkowie, którym zaangażowanie manualne "nie służy" i zdecydowanie woleliby tę część zajęć ominąć. W takich sytuacji dobrym, szczęśliwie niejedynym rozwiązaniem jest praca w grupie i podział zadań.</p><p style="text-align: justify;">Proponuję i polecam dziś jeszcze inną strategię. Można ją skategoryzować, jako działania z wykorzystaniem filmu prezentującego przebieg doświadczenia przeprowadzonego przez kogoś innego.</p><p style="text-align: justify;">Często doświadczenia dostępne na platformach edukacyjnych nagrane są wraz z kompleksowym opisem niezbędnych do ich wykonania elementów oraz precyzyjnie przedstawionym sposobem ich wykonania. To zazwyczaj trochę takie "przepisy kucharskie", które bez możliwości ich przeprowadzenia krok po kroku (niczym upieczenie ciasta) nie maja dużej wartości edukacyjnej (w rozumieniu konstruktywistycznym). Można je jednak z powodzeniem wykorzystać do kształcenia umiejętności sporządzania raportów pod warunkiem, że sprowokujemy uczniów do myślenia. </p><p style="text-align: justify;">Moja strategia na taką lekcję jest następująca:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul style="text-align: left;"><li style="text-align: justify;">przygotowuję film (najczęściej odnajduję w sieci) prezentujący doświadczenie krok po kroku - niczym w książce kucharskiej, takiej, w której są fotografie gotowej potrawy, a opis ilustrują fotografie czynności pośrednich;</li><li style="text-align: justify;">zapisuję na tablicy pięć pytania, na które odpowiedzi powinien zawierać uczniowski raport z doświadczenia:</li><ul><li style="text-align: justify;">Na jakie pytań znajdujemy odpowiedź wykonując doświadczenia?</li><li style="text-align: justify;">Co jest potrzebne do przeprowadzenia tego doświadczenia?</li><li style="text-align: justify;">Jakie czynności i w jakiej kolejności należy wykonać?</li><li style="text-align: justify;">Jakie są rezultaty doświadczenia?</li><li style="text-align: justify;">Jakie wnioski możemy wyciągnąć z naszych działań?</li></ul><li style="text-align: justify;">przedstawiam, na czym polega zadanie: oglądamy film, a potem przygotowujemy raport zawierający odpowiedzi na powyższe pytania;</li><li style="text-align: justify;">odtwarzam film, ale bez dźwięku i napisów (ewentualnie - co w mojej ocenie robi jeszcze lepsze wrażenie - z dźwiękiem w obcym dla uczniów języku oraz napisami w języku chińskim);</li><li style="text-align: justify;">odtwarzam film raz jeszcze, upewniając się, że uczniowie sporządzają notatki i rozmawiają ze sobą, bo rozwikłać zagadkowe działania.</li></ul><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwXB4gjWuEE7LEjlQTPvCV_2DA1hN4KonJ4FXGNFQTUL1v6IbGLWu6aQnnkEJHQEk6Sy49vQG8QVZeull97P4ifDeeKy6-FgYS0zKb6pmbIb0KABJTVHYulKHRznInSOD8CzrKgNFtjvmoVA79B6FIX5x-A6hWKYUc2yI7NRx68z2H-LGEFwYLd6cT/s584/doswiadczenie.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="474" data-original-width="584" height="260" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwXB4gjWuEE7LEjlQTPvCV_2DA1hN4KonJ4FXGNFQTUL1v6IbGLWu6aQnnkEJHQEk6Sy49vQG8QVZeull97P4ifDeeKy6-FgYS0zKb6pmbIb0KABJTVHYulKHRznInSOD8CzrKgNFtjvmoVA79B6FIX5x-A6hWKYUc2yI7NRx68z2H-LGEFwYLd6cT/s320/doswiadczenie.JPG" width="320" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Oczywiście takie angażowaniu uczennic i uczniów o różnych preferencjach co do sposobów uczenia się ma sens, jeśli tylko jest elementem wielu innych zdywersyfikowanych strategii edukacyjnych. Uczeniu niewątpliwie sprzyja angażowanie różne zmysły oraz różnych obszarów mózgu. </div><p></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-2876560482517201582022-01-30T23:45:00.172-08:002022-02-02T01:00:02.561-08:00Film wideo w nauczaniu i uczeniu się fizyki<p style="text-align: justify;">Nagrania filmowe wykorzystuje się w procesie nauczania – uczenia się fizyki od lat. Początkowo dominującą rolę odgrywała telewizja oraz profesjonalne nagrania na różnych nośnikach (od taśm filmowych, przez zapis magnetyczny do dysków wideo). Wraz z rozwojem technologii i nowych środków przekazu, a także rewolucji w dostępie do urządzeń rejestrujących oraz przetwarzających dźwięk i obraz, wideo nagrania stały się dominująca ścieżką przekazu. Znacznie zwiększyła się przede wszystkim liczba amatorskich nagrań wideo. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiaQvUlSnSr1qdBf6STN0frq1a5DGyXO5SeUjpHWiDoy5Hu-bOiJ5ynJEVIdClpFPYqqqUV5UMzxdJbtuUWaImjyPOmETVWDJs3yB3H5j_01-0MOzC1Cr9m5XDe-rL_jW8TvAu2FE7SKHbfvU1qaEtPW6AgwRPXpwo3SbJUu7UhvSv-x8raIHci_19U=s604" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="322" data-original-width="604" height="171" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiaQvUlSnSr1qdBf6STN0frq1a5DGyXO5SeUjpHWiDoy5Hu-bOiJ5ynJEVIdClpFPYqqqUV5UMzxdJbtuUWaImjyPOmETVWDJs3yB3H5j_01-0MOzC1Cr9m5XDe-rL_jW8TvAu2FE7SKHbfvU1qaEtPW6AgwRPXpwo3SbJUu7UhvSv-x8raIHci_19U=s320" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: right;"><span style="text-align: left;"><span style="font-size: x-small;">Widok ekranu środowiska edukacyjnego Coach 6 podczas analizy ruchu animowanego pingwina</span>.</span></div><p style="text-align: justify;">Przegląd przykładów edukacyjnego wykorzystania filmu wideo od pierwszych prób w przeszłości do obecnych rozwiązań pozwala wyróżnić sześć obszarów: </p><p></p><ol style="text-align: left;"><li><b>Programy edukacyjne </b>w postaci nagrań początkowo prelekcji telewizyjnych (np. Politechnika telewizyjna), a z czasem także różnorodnych wykładów często odbywających się poza studio telewizyjnym (np. przy okazji Dni Nauki). Programy tego rodzaju stanowią przykłady przeniesienia tradycyjnych aktywności realizowanych w kontakcie bezpośrednim (m. in. wykładu, dyskusji, polemiki) w przestrzeń przekazu wideo. </li><li><b>Programy popularno-naukowe</b> (np. Sonda) to produkcje zazwyczaj przygotowywano z założeniem dostarczenia odbiorcom określonej wiedzy przy zachowaniu charakterystycznego kontekstu, formy narracji, zakresu tematycznego. Programy o charakterze teleturniejów (np. Wielka Gra czy Jeden z dziesięciu), mimo pozaedukacyjnego celu podstawowego, niosą w sobie znaczną dawkę treści edukacyjnych. . </li><li><b>Wideo encyklopedie demonstracji</b> (np. The Video Encyclopedia of Physics Demonstrations™) składają się z materiałów w postaci profesjonalnych nagrań wideo, przedstawiających demonstracje zjawisk fizycznych. Współczesną odsłonę tego rodzaju materiałów edukacyjnych stanowią dedykowane kanały wideo, zawierające bezpłatnie dostępne nagrania różnorodnych doświadczeń fizycznych (np. Caltech’s Feynman Lecture Hall).</li><li><b>Interaktywne środowiska uczenia się</b> (np. Interactive Video Vignette) to przykład integracji filmów wideo i platformy edukacyjnej w kompaktowe środowisko uczenia się. Interaktywne winiety wideo wprowadzają interaktywność do tradycyjnej prezentacji online – użytkownicy nie tylko odtwarzają zapisane treści (w tym filmy wideo) w określonej kolejności, ale sekwencja ich prezentowania jest uzależniona od udzielonych podczas interakcji odpowiedzi.</li><li><b>Pomiary wideo</b> (np. <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/search?q=Tracker" target="_blank">Tracker</a>, Coach) realizowane są podczas procedury, w której wybrany element, którego ruch chcemy analizować, jest wyszukiwany (ręcznie lub automatycznie) na poszczególnych klatkach filmu, a następnie wskazywany znacznikiem (kursorem). Odpowiednie wyskalowanie obrazu oraz informacja o liczbie rejestrowanych w każdej sekundzie klatek, umożliwia śledzenie w czasie położenia wybranego, widocznego na filmie szczegółu (obiektu bądź jego charakterystycznego punktu). Wystarczy podczas rejestracji ruchu umieścić na ekranie element o znanych rozmiarach i wprowadzić je do programu. W ten sposób uzyskuje się informacje o rzeczywistym przemieszczeniu wskazywanego (śledzonego) obiektu. Natomiast informacja o czasie ruchu uzyskiwana jest z informacji o szybkości rejestracji klatek filmu. Procedura ta świetnie sprawdza się także podczas badania ruchu na filmach animowanych.</li><li><b>Ewaluacja efektów uczenia się</b> (np. <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2019/01/quiz-nawet-sprawdzian-wiadomosci-i.html" target="_blank">Quizziz</a>) za pośrednictwem platform, w których wideoklip stanowi integralną część pytania sprawdzającego określone kompetencje (wiedzę, umiejętności i postawy). Tego rodzaju wykorzystanie filmów wideo szczególnie upowszechniło się w czasach nauczania realizowanego zdalnie.</li><li><b>Wideoblog </b>lub kanał na platformie wideo (np. SciFun) to forma przekazu, której zasadniczą treść stanowią pliki filmowe, publikowane przez autora w kolejności chronologicznej. Pliki udostępniane są do odtwarzania przez osoby odwiedzające blog bądź kanał. Zazwyczaj formuła tego rodzaju filmów wideo jest charakterystyczna dla autora i łączy wiele konwencji.</li></ol><div style="text-align: justify;">Obraz wideo i jego przesyłanie jest związana z rozwojem technologii informacyjno-komunikacyjnych i ma kluczowy wpływ na szybkość postępowania procesu globalizacji. Sprawia to, że także procesy edukacyjne wykorzystujące film wideo zyskują charakter ogólnoświatowy. Powszechny dostęp do wiedzy wymusza potrzebę kształcenia przede wszystkim umiejętności wyszukiwania i przetwarzania informacji, w tym oceny wiarygodności zasobów wideo.</div><p></p><p style="text-align: justify;">Film wideo w nauczaniu – uczeniu się fizyki to niewątpliwie ważny element warsztatu pracy nauczyciela pozwalający na integrację technologii w procesy edukacyjne na bardzo <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2018/01/technologia-w-nauczaniu-model-samr.html" target="_blank">różnym poziomie</a>. Film wideo staje się szczególnie wartościowy, gdy wykorzystujemy go w badaniu zjawisk z otaczającego nas świata, a tym samym ukazujemy fizykę jako dyscyplinę wiedzy człowieka kluczową dla rozwoju naszej kultury i cywilizacji. </p><div><br /></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-69796939173662735982021-12-28T03:48:00.011-08:002021-12-28T04:02:13.375-08:00Nieuniknioność zmian<p style="text-align: justify;">Koniec roku to zwyczajowy czas na podsumowania i refleksje. Pozwolę sobie wykorzystać go na zaległe sprawy. Otóż już jakiś czas temu ukazała się godny uwagi raport OECD w ramach działań <i>Education 2030 project </i>poświęcony <a href="https://www.oecd.org/education/2030-project/contact/brochure-thematic-reports-on-curriculum-redesign.pdf" target="_blank">Curriculum (re)design</a>. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg0QzIBkeHC2RSpzjoASWmBYpcNurGfft0ZWtb87uLekaEwaSq-iT7kcr6Mg5AHkbnCm1OsLTXjsS681R8lIW7XEOkeOdEETo1fEemj-oiQriijrExmgcivRSxOJPrntZ9kN5op6gmd5YQUiUNp0pXuTEPbaZEHlqPvYpCJWKzZvL741LC1D7BdQzX-=s811" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="811" data-original-width="626" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg0QzIBkeHC2RSpzjoASWmBYpcNurGfft0ZWtb87uLekaEwaSq-iT7kcr6Mg5AHkbnCm1OsLTXjsS681R8lIW7XEOkeOdEETo1fEemj-oiQriijrExmgcivRSxOJPrntZ9kN5op6gmd5YQUiUNp0pXuTEPbaZEHlqPvYpCJWKzZvL741LC1D7BdQzX-=s320" width="247" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">Zmiany w dokumentach regulujących pracę szkoły to zawsze temat budzący kontrowersje i jest to ze wszech miar zrozumiałe. Trzeba jednak pamiętać, że zmiany są nieuniknione i dokonywać ich należy w oparciu o refleksję nad stanem obecnym i z troską o przyszłość. A ta stawia przed nami wyzwania i każe zastanowić się nad tym, jakie rodzaje wiedzy, umiejętności, postaw oraz wartości są niezbędne do zrozumienia, zaangażowania się i kształtowania zmieniającego się świata. Nie mniej ważna jest refleksja nad sposobami kształtowania polityki i praktyk skutecznie wspierających proces nauczania - uczenia się młodych ludzi, szczególnie w kontekście zmieniających się społeczeństw i gospodarki.</div><p style="text-align: justify;">Wnioski raportu nabierają nowej perspektywy w także za sprawą pandemii COVID-19. Nasze działania w sferze edukacji powinny być jak najbardziej odpowiednie, aby sprostać istniejącym wyzwaniom. Tym bardziej dobrostan i poczucie bezpieczeństwa stają się kluczowym czynnikami determinującymi sposobu projektowania podstaw programowych (programów nauczania) i ich przemodelowywania.</p><p style="text-align: justify;">Warto zacząć od uświadomienia sobie różnic między tradycyjnym spojrzeniem, a spojrzeniem nakierowanym na zmianę. I tak:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li><b>system edukacyjny</b> to nie niezależny byt, a część złożonego "ekosystemu";</li><li><b>odpowiedzialność i zaangażowanie </b>interesariuszy nie wynika z faktu podejmowane decyzji na podstawie opinii wyselekcjonowanej grupy ludzi, a jest konsekwencją decyzji oraz wspólnych zobowiązań wszystkich zainteresowanych, w tym rodziców, pracodawców, społeczności lokalnej i uczniów;</li><li><b><span style="text-align: left;">skuteczność i </span>jakości pracy</b> szkoły nie opiera się jedynie na efekty rozumianych jako uczniowskie wyniki w nauce, ale uwzględnia także proces ich osiągania - doświadczenia edukacyjne uczniów są same w sobie wartością, jako element holistycznego spojrzenia na ich dobrostan;</li><li><span style="text-align: left;"><b>podstawy programowe i efekty uczenia się</b> nie są </span>opracowywane w oparciu o ustandaryzowany, liniowy model postępów w uczenie się, a ich tworzenie uwzględnia fakt, że każdy uczeń ma własną ścieżkę nauki i na początku procesu nauczania - uczenia się jest wyposażony w inną wiedzę, umiejętności i postawy;</li><li><b>ewaluacja</b> realizacji celów nie tylko służy podkreśleniu odpowiedzialności i zapewnieniu zgodności działań, co wspomaga doskonalenie systemu jako całości, a przede wszystkim dostarcza informacji zwrotnej na każdym z poziomów;</li><li><b>ocena efektów</b> uczenia się nie odbywa się wyłącznie o standaryzowane narzędzia, ale zawiera elementy zróżnicowane i adekwatne do celów;</li><li><b>aktywność uczniów</b> nie wynika wyłącznie ze słuchania wskazówek nauczycieli i rodzącej się w tym procesie autonomii, ale jest konsekwencją inicjatywy zarówno uczniów, jak i działań nauczycieli na wielu płaszczyznach (nie wyłącznie przedmiotowej).</li></ul><div style="text-align: justify;">Szczególnie ostatni aspekt wydaje się ważny, bo jak pokazują badania PISA uczniom polskiego systemu edukacyjnego brakuje przeświadczenia, że zmiana jest możliwa.</div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjrOrfTxju28sIf3xihC45PqM8U9AbA1eT09GgKNsgJypKba6jQl9eP2m2Nj8pWt53qG1xO6NdQdxJOJS5k1AxW-hGpZznhW-pYCSnEd_ElWgQOYwEQWcyvUeqqhq_tKtKxtMt6e-a75K_t9T782yebwsa3bIL-CGGplIOivpqG520Oa-QcnIkCJPsS=s1286" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="750" data-original-width="1286" height="234" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjrOrfTxju28sIf3xihC45PqM8U9AbA1eT09GgKNsgJypKba6jQl9eP2m2Nj8pWt53qG1xO6NdQdxJOJS5k1AxW-hGpZznhW-pYCSnEd_ElWgQOYwEQWcyvUeqqhq_tKtKxtMt6e-a75K_t9T782yebwsa3bIL-CGGplIOivpqG520Oa-QcnIkCJPsS=w400-h234" width="400" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">Rozpocznijmy więc Nowy Rok 2022 z planem zmian spojrzenia na możliwości naszych podopiecznych. Z naszą pomocą z pewnością mogą osiągnąć więcej niż sami się spodziewają. I nich nas nie przeraża złożoność sytuacji, za to pamiętajmy, KTO JEST i zawsze powinien być w centrum.</div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhHWz-0DU5hA1rJSwiGnl3dS2baDJTgOUzdBBo55LaK-t-SFpdoeSNRRrQ9rl9qGGTibxt0xPKnKWbGeeQbvFy4JoDDZu4bEEZ1KY1mPvOuYxMvEZk6FsvrssZdlJQv4yQiH0DFg5ykHhd1isoDWJyrBFRRxvfbrydM2Q6x70Bi1cQzfn06meWrJPwK=s816" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="804" data-original-width="816" height="315" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhHWz-0DU5hA1rJSwiGnl3dS2baDJTgOUzdBBo55LaK-t-SFpdoeSNRRrQ9rl9qGGTibxt0xPKnKWbGeeQbvFy4JoDDZu4bEEZ1KY1mPvOuYxMvEZk6FsvrssZdlJQv4yQiH0DFg5ykHhd1isoDWJyrBFRRxvfbrydM2Q6x70Bi1cQzfn06meWrJPwK=s320" width="320" /></a></div><br /><div><span style="font-size: x-small;">za: <span style="text-align: left;">Curriculum (re)design, </span>A series of thematic reports from the OECD Education 2030 project, Overview Brochure, OECD 2020 </span></div><p></p><p style="text-align: justify;"></p><div> </div><p></p><p style="text-align: justify;"><br /></p><p><br /></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-24627461076425743962021-12-25T07:47:00.022-08:002021-12-25T08:19:46.162-08:00Narzędzia aktywizujące i osiąganie sukcesu<p style="text-align: justify;">Dziś znów zacznę od refleksji, której źródłem jest lektura - tym razem autobiograficznej opowieści Laury Dekker, która jako 14 letnia dziewczyna wyruszyła w samotny rejs dookoła świata. Książka nosi tytuł <i>Marzenie pewnej dziewczyny </i>i bez wahania, gorąco polecam ją uczniom szkoły podstawowej. A gdzie związek z tematem wpisu, ktoś zapyta? Od czasu do czasu dziewczyna pisze także o tym, że odrabia lekcje, zdaje egzaminy, raportuje swoje postępy w nauce. Ze sposobu w jakim o tym pisze widać (czasem wspomina to otwarcie) jak jest szcześliwą, że nie musi siedzieć godzinami na nudnych lekcjach. Gdy jesteśmy zmotywowaniu wystarczy 2-3 godziny dziennie i zrealizujemy, więcej niż przez szereg lekcji. Motywacja i aktywna praca sprawiają, że uczenie się jest frajdą. </p><p style="text-align: justify;">Oczywiście <b>obie strony</b> tego procesu rozumieć to powinny. (Jako ilustrację formułowanych przeze mnie tez wybrałem autorski z<span style="text-align: left;">estaw do rzucania jajkami podczas zajęć fizyki. O resztę, czyli materiały, które zabezpieczą jajko przed stłuczeniem podczas spadania w wysokości 2 metrów dbają moi uczniowie.) </span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhpw01bHu5n33G3V0m59uj2hpkJwbB2vnFKHNkUCFfGPNtmokFqdW7MgLTlE3w916s7ljeOKqOTKErlRnjn-NQTUPnd7D4rJZAl6FT5gMLb78x3gKqYTMtjImXSkVPUgE12UlxobfWf5wlAEIMxDVpuoCPBoHQYLobAsbaBhrgq41SOkrPgcGg7M3VO=s4608" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3456" data-original-width="4608" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhpw01bHu5n33G3V0m59uj2hpkJwbB2vnFKHNkUCFfGPNtmokFqdW7MgLTlE3w916s7ljeOKqOTKErlRnjn-NQTUPnd7D4rJZAl6FT5gMLb78x3gKqYTMtjImXSkVPUgE12UlxobfWf5wlAEIMxDVpuoCPBoHQYLobAsbaBhrgq41SOkrPgcGg7M3VO=s320" width="320" /></a></div><div><span style="text-align: justify;"><br /></span></div><div><span style="text-align: justify;"><br /></span></div><div style="text-align: left;"><span style="text-align: justify;">O </span><a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2020/12/model-arcs-czyli-o-zasadach-nauczania.html" style="text-align: justify;" target="_blank">zasadach nauczania</a><span style="text-align: justify;"> już pisałem, o paru </span><a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/search?q=technologia" style="text-align: justify;" target="_blank">narzędziach</a><span style="text-align: justify;"> także. Dziś chciałbym zebrać kilka dodatkowych elementów, o których według mnie warto wiedzieć w kontekście aktywizowania uczniów. Nim jednak przejdziemy do przykładów uporządkujmy nieco pojęcia.</span></div><p style="text-align: justify;"><b>Metoda kształcenia</b> to zespół systematycznych i świadomych działań podejmowanych przez nauczyciela i ucznia, mających na celu kształtowanie osobowości ucznia. Warunkuje sposób współpracy nauczyciela z uczniem prowadzący do osiągnięcia założonych celów kształcenia jest nazywany metodą nauczania [1].</p><p style="text-align: justify;"><b>Metody aktywizujące</b> to grupa metod kształcenia bazujących na takich działaniach uczniów i nauczyciela, które umożliwiają aktywne uczenie się, np. poprzez działanie, przeżywanie, poznawanie i odkrywanie. Prowadzą one nie tylko do pogłębiania wiedzy uczennicy/ucznia, ale rozwijają ich kompetencje kluczowe [2].</p><div style="text-align: justify;">Metod kształcenia i metod aktywizujących procesy nauczania - uczenia się jest multum. Wszystkie raczej powszechnie znane i wystarczy chwila poszukiwań, by ich przykłady, w kontekście różnych przedmiotów szkolnych, znaleźć. Mój ulubiony, bo zdeterminowany profesją, ich podział to:</div><div style="text-align: justify;"><ul><li><i>metody eksperymentalne</i>, wśród których na szczególną uwagę zasługują: <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/search?q=do%C5%9Bwiadczenia" target="_blank">doświadczanie</a>, praca metodą naukową, projekt edukacyjny, stacje zadaniowe, karty pracy;</li><li><i>metody nieeksperymentalne</i>, między innymi: odgrywanie ról, burza mózgów, mapa mentalna, za i przeciw, gry edukacyjne, <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2018/03/z-lalka-na-fizyce.html" target="_blank">praca z tekstem i obrazem</a>. </li></ul></div><p style="text-align: justify;">Oczywiście, jak każdy z podziałów, także ten prowadzi do sytuacji, w których z łatwością wskażemy sposób pracy niemieszczący się w żadnej z kategorii lub czerpiący z elementów obu grup. Dlatego wskazuję poniżej kilka dodatkowych narzędzi, które warto wykorzystać do aktywizacji:</p><p style="text-align: justify;"><a href="https://trello.com/pl" target="_blank">Trello</a> - to platforma umożliwiająca efektywne zarządzanie projektem i zawierająca niezbędne narzędzia do administrowania zadaniami. Trello ma formę wirtualnej tablicy, na której tworzy się listy zadań i skutecznie monitoruje postęp prac zespołu. Za pomocą tego środowiska można rozdzielać obowiązki pomiędzy członków zespołu oraz kontrolować terminowość ich realizacji.</p><p style="text-align: justify;"><a href="https://www.canva.com/" target="_blank">Canva</a> - to środowisko do tworzenia różnorodnych form wizualizujących efekty między innymi prac projektowych. Świetnie nadaje się także do przygotowania plakatów, zaproszeń czy animacji. </p><p style="text-align: justify;"><a href="https://pl.padlet.com/" target="_blank">Padlet</a> - to narzędzie do porządkowania materiałów i zasobów w wybrany przez użytkownika sposób graficzny. Może być wykorzystana także do prezentowania efektów prac zespołowych.</p><p style="text-align: justify;"><a href="http://www.coggle.it" target="_blank">Coggle</a> - warto sięgnąć, gdy chcemy przygotować mapę myśli.</p><p style="text-align: justify;"><a href="https://edpuzzle.com/content" target="_blank">Edpuzzle</a> - to platforma, które pomoże nam zamienić film video w quiz. </p><p style="text-align: justify;">Dlaczego warto aktywizować? Nie możemy wszyscy wybrać się w rejs jak Laura, ale możemy sprawić, by nasze zajęcia też były przygodą, podczas której nasi podopieczni mają sposobność do:</p><ul style="text-align: left;"><li>budowania pozytywnej, wewnętrznej motywacji do pracy;</li><li><span style="text-align: justify;">samodzielnego planowania , organizowania i oceniania własnej nauki;</span></li><li style="text-align: justify;">rozwijania sprawność umysłowej oraz osobistych zainteresowań;</li><li style="text-align: justify;">poszukiwania , porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł;</li><li style="text-align: justify;">podwyższania swojej samooceny;</li><li style="text-align: justify;">doskonalenia umiejętności komunikowania się werbalnego i niewerbalnego;</li><li style="text-align: justify;">skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach;</li><li style="text-align: justify;">prezentowania własnego punktu widzenia oraz uwzględniania poglądów innych;</li><li style="text-align: justify;">poprawnego posługiwania się językiem ojczystym;</li><li>wyrażania własnych poglądów i opinii;</li><li>wykorzystywania własnych pomysłów, dzielenia się nimi; </li><li>wykorzystywania kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw) w praktyce;</li><li>uczenia się pełnienia ról;</li><li>efektywnej współpracy w grupie;</li><li>formułowania i przestrzegania zasad;</li><li>proponowania i testowania niestereotypowego podejścia do problemu; </li><li>rozwiązywania problemów w sposób twórczy;</li><li>kontrolowania efektów swojej pracy;</li><li>odczuwania zadowolenie z wykonanego zadania.</li></ul><span style="text-align: justify;">Wszystko to zawiera się w jednym określeniu - <b><i>osiąganie sukcesu</i></b>. Nasze działania edukacyjne winny uświadomić (wszystkim), że szkoła to miejsce, gdzie się nieustannie rozwijamy - uczniowie i my.</span><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-size: x-small;">[1] </span><span style="text-align: left;"><span style="font-size: x-small;">W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2016<br />[2] </span></span><span style="text-align: left;"><span style="font-size: x-small;">K. Rau, E. Ziętkiewicz, Jak aktywizować uczniów: "burza mózgów" i inne techniki w edukacji, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 2000</span></span></p><div style="text-align: justify;"><br /></div><p style="text-align: justify;"> </p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-34839410421052450692021-12-21T01:13:00.005-08:002021-12-21T01:18:44.521-08:00Edukacja czasów po piśmie<p style="text-align: justify;">Uwielbiam czytać Jacka Dukaja. A zaczęło się od historii alternatywnej czyli <i>Lodu</i> i już z tą powieścią wiąże się anegdota. Podczas jednego z regularnych wykładów z dydaktyki fizyki prowadzonych przeze mnie kilka lat temu nawiązałem do scen z powieści i zachwalałem historiozoficzną stronę utworu. Oczywiście w kontekście nauczania i uczenia się fizyki. Jakież było moje zdziwienie, gdy za jakiś czas dostrzegłem moich studentów czytających<i> Lód</i> na korytarzach Instytutu. Fizycy mają słabość do science fiction. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgY7sBZMAgtHSWw323mYH7_XJibeMEzb5k2hvj8vV7Bm7d4xX6HT-xKXDRzODI4ozh9PhRkxZ6y4q_5nO6dH6md5yIpR3usXinXm9rpP9pF0NdWoYrZU6MxRbX2QF3-yxGYk50Lrl_GLATS9RRMrHvDzuHN9aCPKbC6rQ4gAxfiKLr8b3qMbbnMUGVD=s4608" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="4608" data-original-width="3456" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgY7sBZMAgtHSWw323mYH7_XJibeMEzb5k2hvj8vV7Bm7d4xX6HT-xKXDRzODI4ozh9PhRkxZ6y4q_5nO6dH6md5yIpR3usXinXm9rpP9pF0NdWoYrZU6MxRbX2QF3-yxGYk50Lrl_GLATS9RRMrHvDzuHN9aCPKbC6rQ4gAxfiKLr8b3qMbbnMUGVD=s320" width="240" /></a></div></div><p style="text-align: justify;">Zupełnie niedawno skończyłem czytać <i>Po piśmie</i> i jestem pod wrażeniem trafności refleksji autora nad rzeczywistością. I znów ciśnie się mnóstwo odniesień do procesów nauczania - uczenia się fizyki oraz znaczenia technologii informacyjno-komunikacyjnej w tych procesach. </p><p style="text-align: justify;">Ze szczególną uwagę czytałem fragmenty, które bezpośrednio odnoszą się do edukacji czasu, w którym słowo pisane wypada z głównego nurtu komunikacji. Nie chodzi tylko o słowo na papierze, ale o mechanizmy uczestnictwa w wydarzeniach, które wokół nas oraz poziomów ich postrzeganiu. Na tych aspektach wszak opierają się interakcje leżące u podstaw edukacji. A wszystko razem kryje się w aktywności mózgu. Aktywności, która ma miejsce w czasach <b>wojny kulturowej</b>. To trudna do zaakceptowania konkluzja autora. Tym bardziej, że poprzedzona zdaniem: <i>Każdy film, każda książka, każda kreskówka i klip na You-Tubie: n a r z ę d z i e w ł a d z y.</i># <i> </i></p><p style="text-align: justify;">Stan wojny kulturowej nieubłaganie prowadzi do zmiany edukacji. Nauki przyrodnicze znów mają szansę uczestniczyć w tej zmianie w szczególny sposób. Dlaczego? </p><p style="text-align: justify;"><span> </span><i>Nie przetrwam bez pożywienia, schronienia, ubrania, zaspokojenia różnych niższych i wyższych potrzeb. Nie mogę zdobyć tych rzeczy siłą; nie są mi dane z góry; muszę pracować.</i></p><p style="text-align: justify;"><span><i> Lecz w szerszym znaczeniu pracą jest wszystko, co wykonujemy, czy wprost na materii, czy na informacji o pracy na materii. Fizyka mierzy "pracę" w dżulach, jako energię wymaganą do zajścia zmian w zamkniętym układzie. Jeden dżul to siła jednego niutona przyłożona na jeden metr. Podniosłem książkę z podłogi - wykonałem pracę. Wciągnąłem powietrze do płuc - wykonałem pracę. Pomyślałem o podniesieniu książki z podłogi - wykonałem pracę.</i></span></p><p style="text-align: justify;"><i><span> Do myślenia także bowiem potrzeba energii, nie bez przyczyny mówi się o p r a c y</span> m ó z g u; ją również można ująć w dżulach, choć zazwyczaj operuje się wtedy na ich ekwiwalencie kalorycznym</i>*.<br /></p><p style="text-align: justify;">To przebogate w konteksty fizyczne akapity. I choć ogromny mają potencjał edukacyjny to bez zmiany perspektywy do współczesnego ucznia dotrzeć takim opisem będzie trudno. Z wielu powodów, bo zbyt długie, bo napisane i trzeba czytać, bo bez ilustracji, i jeszcze słowo fizyka wraz z jej pojęciami kluczowymi się pojawia. </p><p style="text-align: justify;">Tyle, że prawa fizyki i jej modele zbudowały narzędzie współczesnej władzy. Uświadomienie (sobie) tego jest częścią kultury. Dlatego nadal będę pracował z i nad tekstem (po)pisanym.</p><p><br /></p><p># Jacek Dukaj, <i>Po piśmie</i>, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019, str. 301<br />* tamże, str. 72 </p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-62253596689891127612021-11-11T10:38:00.028-08:002021-11-11T11:35:16.555-08:00Niepodległość i edukacja<p style="text-align: justify;">11 listopada to dzień dla każdego Polaka szczególny - wspominamy odzyskanie niepodległość i świętujemy fakt bycia Narodem Wolnym. Narodem, który demokratycznie, głosem wszystkich obywateli, podejmuje najważniejsze decyzje. Dokłada starań byśmy czuli się bezpieczni, gwarantuje każdemu obywatelowi zapisane w Konstytucji prawa i wskazuje na obowiązki. Jednym z podstawowych praw człowieka jest prawo do nauki, które zapisane jest w artykule 70 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDSaxMuUJHF4tpfBrBTwJUMPgMRwifhz0KuItFQZX-p4w6shjENvSm9Td0y3vzyaHkskgurImwiPNSUOhWg8TdP0C_8mCfW7CHd2FW8_IVsrGg-abajWIhJflU2Ody_N4gGmIqq1XzSzc/s365/11_flaga.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="360" data-original-width="365" height="316" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDSaxMuUJHF4tpfBrBTwJUMPgMRwifhz0KuItFQZX-p4w6shjENvSm9Td0y3vzyaHkskgurImwiPNSUOhWg8TdP0C_8mCfW7CHd2FW8_IVsrGg-abajWIhJflU2Ody_N4gGmIqq1XzSzc/s320/11_flaga.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Państwo Prawa charakteryzuje troska, by prawo było stanowione z poszanowaniem standardów, a jego zmiany były konsekwencją namysłu i szerokich konsultacji. A nade wszystko ucieleśnieniem potrzeb Ogółu.</p><p style="text-align: justify;">Dotyczy to oczywiście także regulacji, które obowiązują w edukacji. Mamy więc szereg dokumentów opisujących pracę szkoły, a ich znajomość i umiejętność stosowania jest obowiązkiem każdego z nas - szczególnie nauczycieli. Faktem jest, że regulacji tych jest wiele, ale spójrzmy refleksyjnie na najważniejszą, z punktu widzenia celów edukacyjnych, czyli podstawę programową nauczania na poszczególnych etapach.</p><p style="text-align: justify;">Polska szkoła jest szkołą demokratyczną - co przejawia się między innymi tym, że nie narzuca metod i form pracy, nie definiuje jednego programu nauczania, a jedynie określa cele, jakie winny być zrealizowane w toku wysiłków edukacyjnych. Oczywiście ich zakres w poszczególnych obszarach (przedmiotach szkolnych) to temat na poważne rozważania i szeroko zakrojone badania. Niestety w większości środowisk niepodejmowany na bieżąco.</p><p style="text-align: justify;">Przyglądając się wypowiedziom nauczycieli dostrzec można, wcale nierzadko, poważne braki w wiedzy na temat podstawowych regulacji określających funkcjonowanie szkoły. Wiele spośród wygłaszanych stwierdzeń jest pokłosiem nieznajomości prawa. </p><p style="text-align: justify;">Pozwalam sobie skomentować tylko niektóre z nich - TAK - subiektywnie wybrane, ale bardzo znamienne.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjF4u9zuWXobBOtMvEitYv3IpwZYftkYW20XIt3tNoktNM7XZgCOmWge0XogQq9FsxtmesE-I6K2qapEH9q4E9_UG2ZTyybw-SLr_HnJ7MxiqsmfdlMSOU4X8MRBmBdX0pds2KmwQuL828/s405/11_kul%25C4%2585.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="82" data-original-width="405" height="65" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjF4u9zuWXobBOtMvEitYv3IpwZYftkYW20XIt3tNoktNM7XZgCOmWge0XogQq9FsxtmesE-I6K2qapEH9q4E9_UG2ZTyybw-SLr_HnJ7MxiqsmfdlMSOU4X8MRBmBdX0pds2KmwQuL828/s320/11_kul%25C4%2585.jpg" width="320" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Każdy nauczyciel ma prawo do przygotowania i realizowania własnego programu nauczania. Program ten powinien być zgodny z podstawą programową i uwzględniać specyfikę szkoły, w której jest realizowany. Kolejność realizacji celów i warunki działań nauczycieli to ich INDYWIDUALNY wybór.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgt7xMVUoJ-IRQZRSqQ2yFwji2T9bEdJntZS0DKuzjyA9dy2QWs4kgcLSkNB1-LX6Evqdy0HhQgf-935vRJSM46GPoZEv76PyG_hbAzWEk1MWgDvDZi4zBCM8Zuod8e0vETPNCAoKI3zLA/s404/11_korelacja.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="122" data-original-width="404" height="97" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgt7xMVUoJ-IRQZRSqQ2yFwji2T9bEdJntZS0DKuzjyA9dy2QWs4kgcLSkNB1-LX6Evqdy0HhQgf-935vRJSM46GPoZEv76PyG_hbAzWEk1MWgDvDZi4zBCM8Zuod8e0vETPNCAoKI3zLA/s320/11_korelacja.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">Korelacja jest zadaniem, z którego powinny się wywiązywać szkolne zespoły przedmiotowe. Tu także jest ogromne pole do indywidualizacji w obrębie szkoły. Niestety często brak jest znajomości własnej podstawy programowej, a co dopiero podstaw innych przedmiotów. A przecież szkoły mają szkolne zestawy programów nauczania, które powinny być SKORELOWANE.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7_BimUDH3HBLAwH64w8Gdq1413LXDdoP4vfaf-b6LcrfTQMhhQ7o64n7QIRIPbnzNnO_oazK9TxNXO-EUt5U12dLMSad7NuGNTjj-gynkSPh4SobHU7B54BGzxJ4OtlYO4XMyjuSDcN4/s405/11_zmiany.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="158" data-original-width="405" height="125" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7_BimUDH3HBLAwH64w8Gdq1413LXDdoP4vfaf-b6LcrfTQMhhQ7o64n7QIRIPbnzNnO_oazK9TxNXO-EUt5U12dLMSad7NuGNTjj-gynkSPh4SobHU7B54BGzxJ4OtlYO4XMyjuSDcN4/s320/11_zmiany.jpg" width="320" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">Próżno więc oczekiwać, że Minister zmieni nam programy nauczania skoro sami nie potrafimy opisać i skorelować tego, co chcemy by działo się na naszych PODWÓRKACH.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoZ_VBPbu8OpkxHD1_5bBnnW3MLV0XD8i0r7EmSPevzKBryGyDVgFRXDj51hLRc4XbyEXQOAz6fad9_zaMkqJYwrSqC2paSPATYepGrv719Ek5BysoupJVs5_DTTIMbgPWbjV08TF3WrI/s372/11_kwadrat.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="196" data-original-width="372" height="169" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoZ_VBPbu8OpkxHD1_5bBnnW3MLV0XD8i0r7EmSPevzKBryGyDVgFRXDj51hLRc4XbyEXQOAz6fad9_zaMkqJYwrSqC2paSPATYepGrv719Ek5BysoupJVs5_DTTIMbgPWbjV08TF3WrI/s320/11_kwadrat.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">A jeśli do tego będziemy się trzymać zasady, że podczas lekcji się coś omawia, to nie ma się co dziwić, że przedmiot, który ma ogromny potencjał by ZACHWYCAĆ, zniknie ze szkół. Nie kto inny, tylko właśnie nauczyciele fizyki są winni temu, że fizyka cieszy się złą sławę. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0u9OxZxozOgAWeD3P48TyIv-ZRlycgV4XXT7UR5YGQciYKIlLs_0r5noi1ihgKsP-KBrbqq-jAdMEeFCbgeNxpdCRFdWFz1e05p5gIiGLxt5IZ5hb-K_4xsHerbP5Pj25awqa0IYl66U/s407/11_zakazane.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="84" data-original-width="407" height="66" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0u9OxZxozOgAWeD3P48TyIv-ZRlycgV4XXT7UR5YGQciYKIlLs_0r5noi1ihgKsP-KBrbqq-jAdMEeFCbgeNxpdCRFdWFz1e05p5gIiGLxt5IZ5hb-K_4xsHerbP5Pj25awqa0IYl66U/s320/11_zakazane.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">We wszystkich szkołach ponadpodstawowych zwiększyła się, w konsekwencji ostatnich zmian organizacyjnych, liczba godzin fizyki, jako przedmiotu ogólnokształcącego. To pierwszy taki przypadek od zmiany ustroju w Polsce - dotychczas z każdą reformą fizyki w szkołach ubywało. Niestety ze względu na braki kadrowe, a co gorsze pokutujące wśród wielu fizyków przeświadczenia, że opis matematyczny stanowi esencję fizyki, jesteśmy na prostej drodze do "zmarnowania" kolejnych pokoleń. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Zajrzyjmy, bardzo proszę, raz jeszcze do podstawy programowej i przypomnijmy sobie że: "Fizyka jest nauką przyrodniczą, nierozerwalnie związaną z codzienną aktywnością człowieka. Wiele zagadnień charakterystycznych dla fizyki jest poznawanych i postrzeganych przez uczniów znacznie wcześniej niż rozpoczyna się ich formalna edukacja z tego przedmiotu. Dlatego bardzo ważnym elementem nauczania fizyki jest zarówno świadomość wiedzy potocznej, jak i bagaż umiejętności wynikający z nieustannego obserwowania świata. (...) Uczenie podstaw fizyki bez nieustannego odwoływania się do przykładów z codziennego życia, bogatego ilustrowania kontekstowego oraz czynnego badania zjawisk i procesów jest sprzeczne z fundamentalnymi zasadami nauczania tego przedmiotu. Nauczanie fizyki winno być postrzegane przede wszystkim jako sposobność do zaspokajania ciekawości poznawczej uczniów i na tej bazie kształtowania umiejętności zdobywania wiedzy, której podstawy zostały zapisane w dokumencie."</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Niepodległość to świadome samostanowienie i dialog społeczny. </div><div style="text-align: justify;">W edukacji świadomość i dialog to immanentne cechy działania. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> </div><div style="text-align: justify;"> </div><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;"> </p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-31089949013192787762021-10-30T04:03:00.003-07:002021-10-30T04:09:23.539-07:00Praca, praca i... święto<p style="text-align: justify;">Praca wciąga. Naiwnie myślałem na początku września, że będę teraz miał jeszcze więcej tematów do rozważania w przestrzeni bloga. I owszem, tematów mam mnóstwo, tylko czasu i energii na ich opisywanie chronicznie mi brakuje. </p><p style="text-align: justify;">Praca w szkole wciąga szczególnie, bo - z jednej strony - chciałoby się na każdej lekcji zrobić wspólnie coś zaskakującego i - z drugiej strony - mieć sposobność dotarcie do Wszystkich, przekazania informacji zwrotnej o postępach. Tyle, że Ci Wszyscy są bardzo różni: głośni i cisi, wymagający uwagi i niedostrzegalnie pracowici, zaangażowani i jakoś nieobecni, ambitni i szukający motywacji. Działania w szkole dotyczą więc, przede wszystkim, tematyki przedmiotowej - fizycznej (przysłowiowych właściwości materii, czy elektryzowania), ale zupełnie naturalnie dotykają relacji międzyludzkich, potrzeb i oczekiwań. Zmaga się więc człowiek z fizycznym opisem świata - bada choćby napięcie powierzchniowe czy elektryczne, ale nie może nie mówić o rzeczach kiepsko mierzalnych, a warunkujących realizację celów edukacyjnych - szacunku, normach zachowania, potrzebach, emocjach, ciekawości. Wyważenie tego kosztuje mnóstwo energii i naturalnie prowadzi do zmęczenia. Stale trzeba być gotowym na nieprzewidywalne i zwyczajnie brakuje czasu, choćby na wizytę w pokoju nauczycielskim i wymianę wspierających spojrzeń. Większość z nas ucieka niestety ze szkoły (czyt. pracy) szybciutko. </p><p style="text-align: justify;">Przy okazji łapania oddechu świątecznego - Dzień Edukacji Narodowej - spędziliśmy czas w szkole w gronie nauczycieli. Bez pośpiechu i codziennych obowiązków, tym razem serwując sobie zadania przedmiotowe z przymrużeniem oka. Miło było spojrzeć na twarze innych nauczycieli zmagających się z zadaniami. Te przygotowane przeze mnie niczym nie różniły się od tych, które robię na co dzień z uczniami. Moje koleżanki i koledzy wyznaczali więc szybkość ruchu autka-zabawki, obliczali gęstość krówki-cukierka, mierzyli napięcie latarki ręcznej czy zdolność skupiającą soczewki. Czyżbym nie potrafił już robić niczego z przymrużeniem oka, czy może całe to moje nauczanie-uczenie się jest jednym wielkim poszukiwaniem? </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjiumRH-OUy9_VHPzm8hhXWijWWAOaIYdQfUiuKT6lSs8H6O1cx3OY_X9_a1wGKMufRfFACl4nZAQONdnahSS2xuqRVLePPk05hRGotvgUgoMxPn5qaqiudTkChtBlEgKAHyL85TS_4P8/s559/dzien+nauczyciela.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="559" data-original-width="454" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjiumRH-OUy9_VHPzm8hhXWijWWAOaIYdQfUiuKT6lSs8H6O1cx3OY_X9_a1wGKMufRfFACl4nZAQONdnahSS2xuqRVLePPk05hRGotvgUgoMxPn5qaqiudTkChtBlEgKAHyL85TS_4P8/s320/dzien+nauczyciela.jpg" width="260" /></a></div><br /><p><br /></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-31940147411862039522021-09-03T06:42:00.008-07:002021-09-03T13:14:03.507-07:00Poznajemy się... nieustannie<p style="text-align: justify;">Pierwsza lekcja z nowymi uczniami jest ważna, bo siła pierwszego wrażenia jest ogromna. Zostajemy w klasie sam na sam po raz pierwszy. Nie znamy jeszcze swoich imion, mamy różne oczekiwania i ogromny bagaż lekcji z przeszłości. Zarówno nauczyciel, jak i uczeń, byli już kiedyś w szkole i mają o niej wyrobione zdanie. <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2018/05/szkoa-szesc-charakterystyk.html" target="_blank">O moim pisałem już kiedyś</a> i właśnie je zestawiam z wyobrażeniem moich uczniów. Mam nadzieję, że w ten sposób przybliżam im moje spojrzenie na szkołę i moje w niej miejsce.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEigh7E7IHKTWlOAUwsSordWxZx2CGI5wRnimsc71Qi8MeZuBPcW_rwOinxEZce6iM7LJsDmC-HUsPnftZlgmwaRL0soY0X2rAk572s8W60Tm_hhPATD7GsvNUCImgywcXRaVBq1TJxMGLg/s4608/IMG_20210902_133405090.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3456" data-original-width="4608" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEigh7E7IHKTWlOAUwsSordWxZx2CGI5wRnimsc71Qi8MeZuBPcW_rwOinxEZce6iM7LJsDmC-HUsPnftZlgmwaRL0soY0X2rAk572s8W60Tm_hhPATD7GsvNUCImgywcXRaVBq1TJxMGLg/s320/IMG_20210902_133405090.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">W tym roku postanowiłem znów to zrobić. Zapraszałem do tablicy każdego z uczniów i prosiłem o napisanie jednego słowa, które kojarzy Jej/Mu się ze szkołą i czasem w niej spędzanym. Pojawiało się mnóstwo mniej lub bardziej oczywistych rzeczy, nie brakowało zaskoczeń i zupełnie niezrozumiałych słów. Zależało mi na autentyczności i spontaniczności. </p><p style="text-align: justify;">Szanowałem to, że ktoś nie chce nic napisać, to, że ktoś potrzebuje więcej czasu niż inni. Tych, którzy podeszli i napisali słowo nagradzałem naklejką, która też niesie przesłanie.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCyt8ZiOKZKJlhlifaBifGvVzHjkuJ6Jw209C4L_15HjBYjkBsAsrEgDmasS7gUUGp65TtfmdCVdE22vg2hZQOX9s9Vo0n7NT1xKqiO_WTRaufFgoBY5F2kTwF7ZR8acHtAPsvDYECtgM/s750/FB_IMG_16304927356802295.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="684" data-original-width="750" height="183" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCyt8ZiOKZKJlhlifaBifGvVzHjkuJ6Jw209C4L_15HjBYjkBsAsrEgDmasS7gUUGp65TtfmdCVdE22vg2hZQOX9s9Vo0n7NT1xKqiO_WTRaufFgoBY5F2kTwF7ZR8acHtAPsvDYECtgM/w200-h183/FB_IMG_16304927356802295.jpg" width="200" /></a></div><span style="font-size: x-small;"><div style="text-align: right;">Ilustracja za: Zoe Lilou Beaulieu https://twitter.com/chrisjacobsgrhs</div></span><p style="text-align: justify;">Obserwowałem zachowanie poszczególnych uczniów, chłonąłem reakcje innych, przysłuchiwałem się komentarzom. Słowem liczyłem, że dowiem się czegoś więcej o każdej nowej klasie. Nie komentowałem indywidualnych słów, nie pamiętam, kto był ich autorem i tylko jedną tablicę sfotografowałem z myślą o podzieleniu się wrażeniami.</p><p style="text-align: justify;">I rzeczywiście mam mnóstwo materiałów do rozmyślań. Opisane działania poprzedzały rozważania na temat kontraktu na współpracę w nowym roku szkolnym. Zawiera on tylko trzy punkty, a w każdym jest kilka elementów. Oto on:</p><p style="text-align: justify;">1. Podczas lekcji fizyki:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li>szanujemy się wzajemnie;</li><li>pracujemy wspólnie nad zagadnieniami związanymi z otaczającym nas światem;</li><li>dbamy o bezpieczeństwo swoje i innych;</li><li>zadajemy pytania i słuchamy odpowiedzi;</li><li>notujemy w zeszycie rzeczy, które uważamy za ważne;</li><li>sprzątamy po sobie;</li><li>pamiętamy, że nasze zachowanie świadczy o nas.</li></ul>2. Lekcje fizyki trwają tylko 45 minut, dlatego szkoda tracić czas na:<p></p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li>przeszkadzanie innym;</li><li>robienie rzeczy niezwiązanych z biegiem lekcji;</li><li>wykorzystywanie urządzeń i materiałów niezgodnie z ich przeznaczeniem.</li></ul><p></p><p style="text-align: justify;">3. Pracując na lekcji fizyki pamiętamy, że:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li>ważne wskazówki organizacyjne znajdziemy w Statucie Szkoły, Przedmiotowym Systemie Oceniania oraz Regulaminie Pracowni Fizycznej;</li><li>jesteśmy autorami naszych sukcesów i porażek;</li><li>bez dodatkowej pracy w domu z naszych wysiłków niewiele zostanie;</li><li>problemy są po to, by stawiać im czoła.</li></ul><p></p><p style="text-align: justify;">Tu miejsce na podpisy uczniów:<span style="white-space: pre;"> </span>Tu moje imię i nazwisko:</p><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;">Najbardziej zaskakującym jest fakt, że wśród uczniów są tacy, którzy odmówili jego podpisania. Teraz próbuję uzyskać informację zwrotną dlaczego i jakie mają propozycje zmian. I znów się okazuje, że aby przysłowiowego Jasia nauczyć fizyki, trzeba dobrze znać fizykę i dobrze znać Jasia. Przy czym to pierwsze zadanie jest dużo, dużo łatwiejsze. </p><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;"><br /></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-68264732874218827342021-07-17T06:51:00.005-07:002021-07-17T06:57:40.811-07:00Tracker Online<p style="text-align: justify;">Wakacje to okres, gdy szczególne dużo czasu spędzamy podróżując i równie chętnie rejestrujemy nasze aktywności z pomocą aparatów fotograficznych i kamer. Nierzadko zdarza się nam zarejestrować wydarzenie, czy zjawisko, którego analiza może stać się pretekstem do ciekawych zajęć. Pozwala także spojrzeć na zagadnienia ruchu w szerszym kontekście codziennych zjawisk - biegania, jazdy na rowerze, lotu owadów, ptaków itp..</p><p style="text-align: justify;">W takich sytuacjach warto pamiętać o najnowszej wersji najpopularniejszego oprogramowania do prowadzenia pomiarów wideo pn. Tracker. Tym bardziej, że od wersji Tracker 6 mamy do dyspozycji oprogramowanie pracujące w przeglądarce, czyli tak zwaną opcję online. Znikają trudności związane z instalowaniem programu na komputerze, a ponadto platforma dostępna jest także przez inne urządzenia oraz w różnych systemach operacyjnych.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgX42-djupmIMFxmUDAG60EHriloFLFBX9JhY85Q9od4QBvX5uKyTRB9m57EC4Mho5Fm67tbrUDQiifIaA9Wh8YYf7w7thHAtPAXCrkxwpTgC6EUgmk8aY07teEiFbGOUAxJb3s8KB2vVk/s1675/tracker+online.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="702" data-original-width="1675" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgX42-djupmIMFxmUDAG60EHriloFLFBX9JhY85Q9od4QBvX5uKyTRB9m57EC4Mho5Fm67tbrUDQiifIaA9Wh8YYf7w7thHAtPAXCrkxwpTgC6EUgmk8aY07teEiFbGOUAxJb3s8KB2vVk/s320/tracker+online.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">O oprogramowaniu Tracker z interfejsem w języku polskim <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2017/02/tracker.html">już pisałem</a>, więc nie powinno być trudności z obsługą platformy. Szczególnie polecam wersję przeglądarkową, która dostępna jest pod adresem: <a href="https://tracker.physlets.org/trackerJS/">https://tracker.physlets.org/trackerJS/</a>.</p><p> </p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-49839235971253624242021-06-01T03:55:00.015-07:002021-06-01T04:23:29.748-07:00Zagadka na Dzień Dziecka<p style="text-align: justify;">Dzień Dziecka to świetna okazja do realizacji zajęć innych - wyjątkowych. Choć szczerze mówiąc każde spotkanie z uczniami jest wyjątkowe, a to, co dziś proponuję wyróżnia charakter działań. Uczniowie mierzą się z zagadką.</p><p style="text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3bECO8kZ2AgOwNbVGIfXKD8nNnNUw7ToipLy5nI12jPvTmylv3tNTq_BPC-ID2noZU7lfxF7_Jz2-6mPos1XFAls6xs_HoXuk4C2UC7JIsvG9AGoPwwbh1Cb9bZvf8dMe-gYnF0AgwVw/s1221/piasek+2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="651" data-original-width="1221" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3bECO8kZ2AgOwNbVGIfXKD8nNnNUw7ToipLy5nI12jPvTmylv3tNTq_BPC-ID2noZU7lfxF7_Jz2-6mPos1XFAls6xs_HoXuk4C2UC7JIsvG9AGoPwwbh1Cb9bZvf8dMe-gYnF0AgwVw/s320/piasek+2.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Stawiam przed klasą w szkole podstawowej (w ponadpodstawowej też się sprawdzi) 8 identycznych pojemników o pojemności 5 litrów, każdy wypełniony piaskiem, opisany czarną literą i czerwoną liczbą. Przez materiał, z którego zrobione są pojemniki (recykling po płynie do dezynfekcji oraz mydle do rąk) widać, że piasku są różne ilości. Różne są także litery i tylko jedna czerwona liczba się powtarza. Dodatkowo uczniowie mają do dyspozycji wagę łazienkową i <i>caaały </i>Internet.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhdf2fQgnFRe-OSQ9P4_mB6jPSTgQHenvVw9DHyTyNeZ1VAxuNccii0eGo-KW2nglWpypnaUEDi7D7JSbyDSppvMi1ls_8zNYaCdRHC-U8WyoWFdoHwuWgKUf4WeihtoPesG8mi6oD-Zg0/s1195/piasek+1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="630" data-original-width="1195" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhdf2fQgnFRe-OSQ9P4_mB6jPSTgQHenvVw9DHyTyNeZ1VAxuNccii0eGo-KW2nglWpypnaUEDi7D7JSbyDSppvMi1ls_8zNYaCdRHC-U8WyoWFdoHwuWgKUf4WeihtoPesG8mi6oD-Zg0/s320/piasek+1.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">W czym rzecz? Chciałbym od nich, jako efekt wspólnych poszukiwań, usłyszeć informację o tym, <b>co</b> <b>łączy wszystkie te pojemniki i jaka informacja o znanym nam świecie została w ten sposób zakodowana?</b></p><p></p><p style="text-align: justify;">Jestem przekonany, że podołają! </p><p style="text-align: justify;">W razie czego, mam w zanadrzu kilka wskazówek. Głównie pytań, a jakże:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li>Jeśli założymy, że litery to początki nazw, to co się może kryć za takim zbiorem (niemal wyłącznie spółgłosek)?</li><li>Zważcie każdy z pojemników i zastanówcie się, jaki związek mają wyniki pomiarów z czerwonymi cyframi.</li><li>Czym różni się ciężar od masy?</li><li>Jak przydatna jest waga z Ziemi na innych ciałach niebieskich?</li><li>Przyspieszenie grawitacyjne - co to za wielkość fizyczna?</li><li>... (pewnie coś mi jeszcze przyjdzie do głowy, już na konkretnych zajęciach)</li></ul><p></p><p>A oto więcej szczegółów - pojemniki ułożone w kolejności od największej do najmniejszej liczby czerwonej to:</p><p></p><ul style="text-align: left;"><li>J - 9,70</li><li>N - 4,38</li><li>S - 4,07</li><li>Z - 3,83</li><li>W - 3,44</li><li>U - 3,44</li><li>M - 1,45</li><li>K - 0,63</li></ul><div>Informacje dodatkowe, których oczywiście uczniom na początku nie podaję, ale które były niezbędne do skonstruowania zadania to:</div><p></p><div><ul style="text-align: left;"><li>Jowisz - 24,8 m/s<sup>2</sup> - 9,70 kg</li><li>Neptun - 11,2 m/s<sup>2</sup> - 4,38 kg </li><li>Saturn - 10,4 m/s<sup>2</sup> - 4,07 kg</li><li>Ziemia - 9,8 m/s<sup>2</sup> - 3,83 kg</li><li>Wenus - 8,9 m/s<sup>2</sup> - 3,44 kg</li><li>Uran 8,9 m/s<sup>2</sup> - 3,44 kg</li><li>Merkury 3,7 m/s<sup>2</sup> - 1,45 kg</li><li>Księżyc 1,6 m/s<sup>2</sup> - 0,63 kg</li></ul><div style="text-align: center;"><b>Wszystkiego najlepszego z okazji Dnia Dziecka!</b></div></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-78301538612572003172021-05-18T04:09:00.004-07:002021-05-18T04:15:20.865-07:00Likwidowanie barier<p style="text-align: justify;">W ubiegłym tygodniu, w dniach 10-12 maja, miała miejsce konferencja OECD prowadzona w ramach działań <b><a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2018/03/edukacja-i-umiejetnosci-przyszosci-2030.html" target="_blank">Edukacja i umiejętności przyszłości 2030</a></b>, która towarzyszyła prezentacji raportu poświęconego <a href="https://read.oecd-ilibrary.org/education/adapting-curriculum-to-bridge-equity-gaps_6b49e118-en#page1" target="_blank">dostosowaniu podstaw programowych (programów nauczania) w celu niwelowania nierówności</a>.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinZ2Q2siMH13B0yzSWKoAkuVd5BrVGTuzW5tDCpFqSFBcpEqMdM8sVByOr_uHpPu6jhibaK3xavDR3tCRyD-RqBtG_Qyane6IT6qgrATZovyjrAc_o5yqoZIMM6cu2lDHR8YElG4uZhAw/s964/Adopting+Curriculum.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="873" data-original-width="964" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinZ2Q2siMH13B0yzSWKoAkuVd5BrVGTuzW5tDCpFqSFBcpEqMdM8sVByOr_uHpPu6jhibaK3xavDR3tCRyD-RqBtG_Qyane6IT6qgrATZovyjrAc_o5yqoZIMM6cu2lDHR8YElG4uZhAw/s320/Adopting+Curriculum.jpg" width="320" /></a></div><p>Zachęcam do lektury dokumentu (OECD (2021), Adapting Curriculum to Bridge Equity Gaps: <i>Towards an Inclusive Curriculum, </i>OECD Publishing, Paris<i> </i>- <a href="https://doi.org/10.1787/6b49e118-en">https://doi.org/10.1787/6b49e118-en</a>.</p><p style="text-align: justify;">A oto 5 spostrzeżeń - sformułowanych przez autorów publikacji, jako nauki płynące z szerszego spojrzenia na tematykę, których uwzględnienie podczas prac nad podstawami programowymi (programami nauczania) potencjalnie pozwali wyrównać szanse uczestników procesów nauczania-uczenia się:</p><p style="text-align: left;"></p><ol style="text-align: left;"><li>Korzystaj z edukacyjnych ram odniesienia (Universal Design for Learning) opartych na wynikach badań w naukach o uczeniu się.</li><li>Zmieniaj paradygmat „uczenia się i oceniania”, by działania te przede wszystkim sprzyjały ogólnemu rozwojowi uczących się.</li><li>Spodziewaj się zarówno niewykorzystanych możliwości, jak i nowych zagrożeń w partnerstwie publiczno-prywatnym.</li><li>Unikaj wyróżniania (zarówno pozytywnego jak i negatywnego) programów nauczania bazujących na kompetencjach międzyprzedmiotowych.</li><li>Rozważaj różnorodność zasobów i podejść zmierzających do niwelowania zdefiniowanych oraz nieokreślonych jeszcze nierówności.</li></ol><div style="text-align: justify;">Ze względu na charakter raportu, wynikający bezpośrednio ze zróżnicowanej grupy państw i dokumentów uwzględnionych w trakcie jego przygotowywania, zawarte w nim spostrzeżenia i przykłady stanowią bogate źródło wiedzy na temat różnorodnych aspektów procesów niwelowania barier oraz likwidowania nierówności w obszarze edukacji. </div><p></p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-76631092775872106952021-05-12T05:31:00.011-07:002021-05-12T22:21:34.410-07:00Klasopracownia przyszłości - być razem<p style="text-align: justify;">Powoli, po długim czasie wyczekiwania, kończymy prowadzenie zajęć zdalnych. W ostatnich miesiącach nasze klasopracownie to była przestrzeń głównie wirtualna. A czemu by tego szczególnego doświadczenia nie wykorzystać do refleksji nad naszymi tradycyjnymi miejscami prowadzenia zajęć? Wszak wrócimy do nich bogatsi o doświadczenia i z nowymi oczekiwaniami. </p><p style="text-align: justify;">Już po raz <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2017/04/przestrzen-szkoy.html" target="_blank">kolejny powracam</a> do pomysłu i propozycji, która funkcjonuje jako <a href="https://fcl.eun.org/" target="_blank">Future Classroom Lab</a> - od niemal dekady.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKpyzigHGdXYYzklxSx0igDdsJQIUVggNbdj2THgI5evOH1NjtwK3orSNcnHgLbDkKRcpUn4TCAzfPWZInkOFBI4vnYpWR8LG_2nGL1V4BD8EcthvVTzFYdgBDaGl9NJoV45WluNo2E8U/s1010/FCL+zones.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="706" data-original-width="1010" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKpyzigHGdXYYzklxSx0igDdsJQIUVggNbdj2THgI5evOH1NjtwK3orSNcnHgLbDkKRcpUn4TCAzfPWZInkOFBI4vnYpWR8LG_2nGL1V4BD8EcthvVTzFYdgBDaGl9NJoV45WluNo2E8U/s320/FCL+zones.jpg" width="320" /></a></div><p style="text-align: justify;">Klasopracownia przyszłości to w tym ujęciu przestrzeń edukacyjna, w której wyróżnić można aż sześć stref działania. Warto w tym miejscu, za Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), zwerbalizować, co kryje się za określeniem przestrzeni edukacyjnej. To przestrzeń fizyczna, która obsługuje wielorakie i różnorodne nauczanie realizowane z wykorzystaniem programu nauczania i określonego podejścia pedagogicznego, w tym współczesnych technologii; która pozwala na optymalne, uwzględniające wydajność budynku i efektywność działanie w czasie; przy czym pozostająca w harmonii z otoczeniem; jednocześnie zachęcająca do partycypacji społecznej, zapewnianiająca zdrowy, wygodny, bezpieczny i stymulujący udział jej mieszkańców. </p><p style="text-align: justify;">Często ograniczamy nasze spojrzenie na klasę do najwęższego sensu - fizycznego środowiska uczenia się czyli klasopracowni, ale trzeba pamiętać, że w szerszej perspektywie to połączenie formalnych i nieformalnych elementów systemu edukacji, gdzie zachodzi proces nauczania - uczenia się, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku.</p><p style="text-align: justify;">Klasopracowni przyszłości bliżej do tego szerszego spojrzenia, bo choć ograniczona do przestrzeni szkoły, to jednak zawiera obszary, które w szczególny sposób sprzyjają kształceniu określonych kompetencji. Owych sześć sfer to:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li style="text-align: justify;">Investigate (<b>Poszukuj</b>) - przestrzeń dedykowana aktywnemu odkrywaniu, w której znajdują się m. in. interfejsy pomiarowe wraz z czujnikami, roboty, mikroskopy, dostęp do laboratoriów zdalnych, modele 3D. <b>Poszukując </b>uczniowie prowadzą działania służące:</li></ul><p></p><ul><ul><li>rozwijaniu umiejętności krytycznego myślenia oraz rozwiązywania problemów,</li><li>stawaniu się aktywnymi badaczami,</li><li>pracy nad projektami międzyprzedmiotowymi,</li><li>uczeniu się przez odkrywanie,</li><li>dostrzeganiu połączeń i zależności w otaczającym nas świecie.</li></ul></ul><ul style="text-align: left;"><li style="text-align: justify;">Create (<b>Twórz</b>) - przestrzeń, w której, za sprawą m. in. dostępności kamer wideo o wysokiej rozdzielczości, aparatów cyfrowy, statywów, oprogramowanie do edycji wideo, sprzętu do nagrywania dźwięku, oprogramowanie do podcastów, animacji, przesyłania strumieniowego można oddawać się planowaniu, projektowaniu i produkcji. <b>Tworząc </b>uczniowie prowadzą działania służące:</li><ul><li>uczeniu się przez odkrywanie,</li><li>kształceniu umiejętności pracy z zaawansowaną technologią,</li><li>rozwijaniu umiejętności miękkich,</li><li>wytworzeniu w realiach prawdziwego życia,</li><li>prezentowaniu efektów własnej pracy.</li></ul></ul><ul style="text-align: left;"><li style="text-align: justify;">Present (<b>Prezentuj</b>) - przestrzeń przeznaczona na dzielenie się efektami prac i zbieranie informacji zwrotnych m. in. dzięki sposobności do korzystania z łatwej do przearanżowania przestrzeni prezentacyjnej, projektora lub ekranu o wysokiej rozdzielczości zapewniających dobrą jakość obrazu, narzędzi do publikacji online (np. blog, witryny do udostępniania online). <b>Prezentując </b>uczniowie prowadzą działania służące:</li><ul><li>uczeniu się dzielenia wiedzą i umiejętnościami,</li><li>zdobywaniu umiejętności wchodzenia w interakcję z szerszą publicznością,</li><li>korzystaniu z informacji zwrotnymi,</li><li>poznaniu metod komunikowania się, w tym komunikacji włączającej (inkluzywnej),</li><li>przestrzegania zasad, w tym dbanie o (e-)bezpieczeństwo.</li></ul></ul><ul style="text-align: left;"><li style="text-align: justify;">Interact (<b>Oddziałuj</b>) - przestrzeń dedykowana wzajemnemu oddziaływaniu - rozumianemu jako wchodzenie w interakcje o charakterze edukacyjnym - wspomaganemu technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (m. in. tablicami multimedialnymi, systemami tzw. klikerów, urządzeniami mobilnymi - laptop, netbook, tablet, smartfony, systemami zarządzania klasą). <b>Oddziałując</b> uczniowie prowadzą działania służące:</li><ul><li>dostrzeganiu potrzeby zmian aranżacji miejsc nauki i pracy,</li><li>przechodzeniu od perspektywy widza do postawy aktywnych uczestników procesów nauczania-uczenia się,</li><li>pełnemu zaangażowaniu w działania edukacyjne,</li><li>budowaniu motywacji i kształtowaniu pasji.</li></ul></ul><ul style="text-align: left;"><li style="text-align: justify;">Exchange (<b>Współpracuj</b>) - przestrzeń, która, za sprawą m. in. dostępności tablicy interaktywnej, narzędzi do tworzenia planów i map myśli, stołów i przyborów, szczególnie sprzyja współpracy i planowaniu działań. <b>Współpracując </b>uczniowie prowadzą działania służące:</li><ul><li>doskonaleniu umiejętności współpracy w życzliwej i twórczej atmosferze,</li><li>kształceniu kompetencji kluczowych w pracy zespołowej,</li><li>lepszej integracji grupy,</li><li>współpracy zdalnej.</li></ul></ul><ul style="text-align: left;"><li style="text-align: justify;">Develop (<b>Rozwijaj</b>)<b> </b> - przestrzeń przeznaczona na nieformalne uczenie się i autorefleksję, w której szczególnie przydają się m. in. kącik do nauki, nieformalne umeblowanie, przenośne urządzenia audio i video, (e-)książki, (e-)magazyny, nagrania, gry. <b>Rozwijając</b> się uczniowie prowadzą działania służące:</li><ul><li>kreowaniu nieformalnego środowiska uczenia się,</li><li>wspieraniu motywacji i wyrażania siebie,</li><li>wykorzystaniu osobistych narzędzi i urządzeń wspierających uczenie się,</li><li>rozpoznawaniu potrzeb związanych z nauczaniem i uczeniem się,</li><li>poszukiwaniu oraz uczeniu się przez grę.</li></ul></ul><div style="text-align: justify;">Jestem przekonany, że jeśli tylko dostatecznie uważnie przyjrzymy się zwykłej, naszej codziennej szkole dostrzeżemy elementy każdej ze stref klasy przyszłości. <b>Nie wolno czekać na nowe budynki i zakupy za niewyobrażalne kwoty, by każdą klasę zmieniać w miejsce przyjazne nauczaniu-uczeniu się.</b> Zacznijmy od małych kroków:</div><div style="text-align: justify;"><ul><li><u>personalizujmy nasze klasy</u> - m.in. umieszczajmy na ich ścianach rzeczy, którymi się interesujemy szczególnie; niech uczniowie przynoszą do nich elementy, które uczynią je bliższymi naszych ulubionych miejsc, niech rosną w nich nasze rośliny, niech będzie w nich rozbrzmiewać muzyka, które szczególnie lubimy;</li><li><u>pracujmy z rzeczami, które każdy z nas może przynieść na zajęcia</u>;</li><li><u>zmieniajmy układ stołów i krzeseł</u>, by jak najlepiej dopasować przestrzeń do podejmowanych działań, szukajmy alternatywnych sposobów rozwiązywania trudności;</li><li><u>planujmy zakupy</u> i bądźmy gotowi z listą życzeń, <u>szukajmy źródeł</u> alternatywnego finansowania.</li></ul><div>Przede wszystkim pamiętajmy, że klasa to miejsce, gdzie powinniśmy czuć się bezpieczni i mimo oczywistych niewiadomych, które niesie przyszłość patrzyć w jej kierunku z entuzjazmem i nadzieją. Ponad wszystko klasa to miejsce, gdzie jesteśmy razem.</div></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-31533321791672563002021-04-30T03:06:00.011-07:002021-04-30T04:28:27.909-07:00Zaangażowanie uczniów - zaangażowanie nauczycieli<p style="text-align: justify;">Gdy, jakiś czas temu, pisałem <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2020/12/model-arcs-czyli-o-zasadach-nauczania.html" target="_blank">o zasadach nauczania</a> zawarłem wśród nich ZASADĘ ENTUZJAZMU, która (siłą rzeczy) odzwierciedla poziom zaangażowania w działania edukacyjne. Dotyczy to na równi uczniów i nauczycieli. W literaturze znaleźć można szereg rozważań dotyczących poziomów zaangażowania uczniów, jednym z nich jest model Philipa Schlechty'y [1]. Spróbujmy skonfrontować zaangażowanie uczniów z entuzjazmem i czynnościami nauczycieli, zacznijmy jednak od przyjrzenia się bliżej podmiotowi naszych działań.</p><p style="text-align: justify;">W modelu Schlechty'y wyróżniamy trzy typy zaangażowania uczniów podczas zajęć:</p><p style="text-align: justify;"></p><ul><li>poznawcze, </li><li>społeczno-emocjonalne, </li><li>behawioralne.</li></ul><p></p><div style="text-align: justify;">Podział ten koresponduje z pojęciem <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2019/02/kompetecje-kluczowe-w-procesie-uczenia.html" target="_blank">kompetencji</a>, bo - nieco upraszczając - zaangażowaniu poznawczemu moglibyśmy przyporządkować aspekty wiedzy, zainteresowaniu behawioralnemu - umiejętności, a społeczno-emocjonalnymi postawy.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Poziom zaangażowania uczniów w procesy uczenia się i podejmowania za nie <a href="https://warsztatpracynauczycieli.blogspot.com/2021/03/soneczny-model-wspoodpowiedzialnosci.html" target="_blank">odpowiedzialności </a>generuje konkretny poziom uwagi oraz aktywności podczas pojedynczych lekcji. Złożenie wszystkich tych aspektów pozwala wyróżnić pięć typów uczniowskich strategii szkolnych:</div><div><div style="text-align: justify;"><ul><li><b>odrzucenie (bunt)</b> - przejawiające się całkowitym brakiem zainteresowania działaniami edukacyjnymi podczas zajęć i ich kontestowaniem, często także utrudnianiem ich realizacji przez współuczestników procesu;</li><li><b>wycofanie (bierność)</b> - manifestujące się brakiem zainteresowania działaniami edukacyjnymi podczas zajęć i niepodejmowaniem jakichkolwiek czynności wymagających wysiłku, także tych o charakterze destrukcyjnym;</li><li><b>rytuał (podporządkowanie konwencji)</b> - przejawiający się zainteresowaniem działaniami edukacyjnymi ograniczonym do tradycyjnie postrzeganych ról w relacjach nauczyciel - uczeń (także rodzic - dziecko) i wynikających z tego faktu konsekwencji, przede wszystkim o charakterze instytucjonalnym;</li><li><b>strategia (uległość taktyczna)</b> - to uczestniczenie i angażowanie się w działania edukacyjne mające korzenie w namacalnych (często łatwych do zwerbalizowania) korzyściach, któremu towarzyszy minimalizowanie liczby i zakresu działań; </li><li><b>zaangażowanie (pełny udział)</b> - manifestujące się entuzjastycznym podejściem do działań edukacyjnych, któremu często towarzyszy podejmowanie czynności, których efekt i korzyści nie są oczywiste.</li></ul></div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4RtcmniV3Ar_AQdijGS58tWwplIvNXQM3QvedXD_QL-rUopsuH-C81s9yd-706y2OWxtWHyvH5uITGJmMa_ZvMAcXObSmML3XtPxkMsI4iTrl4EcmCIHvBOztcPmcldRiQbTbrAFzfmA/s931/model+Schlechty.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="573" data-original-width="931" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4RtcmniV3Ar_AQdijGS58tWwplIvNXQM3QvedXD_QL-rUopsuH-C81s9yd-706y2OWxtWHyvH5uITGJmMa_ZvMAcXObSmML3XtPxkMsI4iTrl4EcmCIHvBOztcPmcldRiQbTbrAFzfmA/s320/model+Schlechty.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">Podstawą efektywnego uczenia się jest entuzjazm ucznia manifestujący się jego zainteresowaniem i zaangażowaniem w działania edukacyjne. Jeśli obecność w szkole (także realizowana zdanie) nie towarzyszy zainteresowanie i zaangażowanie wszystkie zabiegi dydaktyczne są zwyczajnie nieskuteczne. Często jednak strategia szkolna ucznia jest odzwierciedleniem braku naszego zaangażowania, a stąd już tylko krok do niskich osiągnięć edukacyjnych. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Zarażajmy, więc entuzjazmem! Świadomość różnorodności postaw uczniów w konfrontacji z entuzjazmem nauczyciela będącym pochodną jego zaangażowania jest moją propozycją na drogę do szkoły, w której wszystkim nam świeci zielone światło - symbol zainteresowanych i zaangażowanych.</div><p style="text-align: justify;"><br /></p><p style="text-align: justify;">[1] P. Schlechty, Engaging students: The next level of working on the work (2nd ed.), Jossey-Bass, San Francisco 2012</p>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1121978617151241955.post-8696051089630610842021-04-01T05:26:00.016-07:002021-04-01T06:10:41.509-07:00Wirtualne mikroskopowanie<p style="text-align: justify;">Optyczne przyrządy obserwacyjne są jednymi z pierwszych narzędzi badawczych, które odsłaniają przed młodym adeptem nauk przyrodniczych piękno i złożoność otaczającego nas świata, w skali, w której już nasze ludzkie zmysły nie wystarczają. Umiejętności ich wykorzystania, znajomość zasad działania i zasad pracy z mikroskopem, lunetą, czy teleskopem stanowią kanon kompetencji pasjonaty przyrodoznawstwa. Skonstruowanie optycznych przyrządów badawczych każdorazowo wywoływało przełom w badaniach w obrębie biologii, geografii, chemii, fizyki i astronomii, a dziś stanowi element edukacji ogólnej w każdej z tych dziedzin wiedzy. Bezapelacyjnie zasłużenie.</p><p style="text-align: justify;">W dobie nauczania zdalnego nasi uczniowie nie mają niestety sposobności pracy z tymi przyrządami w zaciszu szkolnych pracowni przyrodniczych. Jak pokazuje moje doświadczenie zawodowe, zwłaszcza mikroskop optyczny stanowi podstawową pomoc dydaktyczną w niemal każdej szkole. I nie ważne czy jest to sprzęt wiekowy - pamiętający naszą bytność w murach szkół, czy zupełnie niedawno zakupiona tzw. pomoc naukowa (nierzadko ze środków różnego rodzaju przedsięwzięć projektowych współfinasowanych ze środków krajowych i zagranicznych), konstrukcja mikroskopu jest zasadniczo taka sam.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLtrb4wt2gTHpNlCNpEVB6RayIsV4P-PH6fXIyTscpQ0LIuW_f4HX2cRvny1UpzwuyWisdCIC3K0_rJzqBFKMqRiIysItLMve9Q61-CNlybdGda-pqTcu_XfL7KHRVHV62oRFzLJUGvQc/s893/mikroskopy_bud.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="462" data-original-width="893" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLtrb4wt2gTHpNlCNpEVB6RayIsV4P-PH6fXIyTscpQ0LIuW_f4HX2cRvny1UpzwuyWisdCIC3K0_rJzqBFKMqRiIysItLMve9Q61-CNlybdGda-pqTcu_XfL7KHRVHV62oRFzLJUGvQc/s320/mikroskopy_bud.jpg" width="320" /></a></div><div style="text-align: right;"><span style="font-size: x-small;">ilustracja za:</span><span style="text-align: left;"><span style="font-size: x-small;">https://mojawlasna.fandom.com/pl/wiki/Mikroskop_optyczny</span></span><span style="font-size: small;"> </span></div><p style="text-align: justify;">Także podstawowe zasady obsługi mikroskopu i prowadzenia obserwacji da się ująć w zwartej liście czy przewodniku. Oczywiście zdobyciu praktycznych kompetencji niezbędnych w pracy z konkretnym mikroskopem optycznym nie jest możliwe bez manualnych działań - kontaktu z rzeczywistym przyrządem i samodzielnym przygotowaniem próbki.</p><p style="text-align: justify;">W oczekiwaniu na powrót do szkolnych pracowni i zajęć praktycznych, warto jest (w mojej ocenie) odwiedzić dwie szczególne strony oferujące sposobność pracy z wirtualnymi mikroskopami. </p><p style="text-align: justify;">Pierwsza z nich to wirtualne laboratorium na platformie <a href="https://www.ncbionetwork.org/educational-resources/elearning/interactive-elearning-tools/virtual-microscope" target="_blank">NC Community Colleges pod szyldem BioNetwork</a>.</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgf4iN7RtR7Eiq0rBci2610VeP4Qg_zjdeX2DL67fHe2Cd_10Nwtg6_-HcBoXdp3w1k7MxEUmGpo8pYshSsRhfjydMEBsNg619B7jkZWgbZXX3j0OPPkUGd6pGrqxbJWtGRHOF3l3MP1mE/s760/mikroskopy_1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="536" data-original-width="760" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgf4iN7RtR7Eiq0rBci2610VeP4Qg_zjdeX2DL67fHe2Cd_10Nwtg6_-HcBoXdp3w1k7MxEUmGpo8pYshSsRhfjydMEBsNg619B7jkZWgbZXX3j0OPPkUGd6pGrqxbJWtGRHOF3l3MP1mE/s320/mikroskopy_1.jpg" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ta, przygotowana w języku angielskim, strona to ze wszech miar multimedialne kompendium wiedzy teoretycznej i praktycznej o mikroskopowaniu w kontekście biologicznym. Zupełnie za darmo można tu dowiedzieć się o budowie mikroskopów, obejrzeć filmy traktujące o zasadach pracy ze sprzętem optycznym, uzyskać odpowiedzi na nurtujące, często zadawane pytania, przeprowadzić symulację pracy z mikroskopem, wreszcie przyjrzeć się szeregu preparatów mikroskopowych. Ponieważ filmy dostępne na platformie umieszczono w kanale YouTube, można skorzystać z automatycznych procedur tłumaczenia i zminimalizować trudności wynikające z bariery językowej. Szczególnie namawiam do zapoznania się z możliwościami, jakie kryją się pod przyciskiem o nazwie <a href="https://www.ncbionetwork.org/iet/microscope/" target="_blank">Lunch Activity</a>. Prócz trójwymiarowej, interaktywnej symulacji laboratorium można tu znaleźć także propozycje instrukcji do zajęć i wskazówki metodyczne. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEglvFpasJ0CeG1gBJETq7WtpyzXpUNQIoz2qA-cmrKHcbY2UZE3ddGh11M9QaWAgjef06R4ncKm4ADZNfF0CIFTt9dtI9xYEXw5glmKxdPcvIxcPWgJ1zFnFvEyGSbsdJ1hFGyTEh8Reyk/s971/mikroskopy_3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="612" data-original-width="971" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEglvFpasJ0CeG1gBJETq7WtpyzXpUNQIoz2qA-cmrKHcbY2UZE3ddGh11M9QaWAgjef06R4ncKm4ADZNfF0CIFTt9dtI9xYEXw5glmKxdPcvIxcPWgJ1zFnFvEyGSbsdJ1hFGyTEh8Reyk/s320/mikroskopy_3.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">Użytkownik może wybrać spośród różnych ścieżek działania - od przewodnika (guide), po test (test). W części badawczej (explore) można samodzielnie wybierać i cieszyć się widokiem wielu preparatów (m.in. bakterii, roślin, zwierząt).</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ1jFzVZkJv1iVITAmUaPkLwS27P-mE1sHKF32PxAANdREQHNpbzfDq4q5q6oA8PS3mhK3rVQHlm2zy2SdOBS1Q0PaKk35IbD1EJ73HgQdxaDhvQQj6pKb176QKRGJGNQSw6u7-n63hUU/s501/mikroskopy_paj%25C4%2585k.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="501" data-original-width="484" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ1jFzVZkJv1iVITAmUaPkLwS27P-mE1sHKF32PxAANdREQHNpbzfDq4q5q6oA8PS3mhK3rVQHlm2zy2SdOBS1Q0PaKk35IbD1EJ73HgQdxaDhvQQj6pKb176QKRGJGNQSw6u7-n63hUU/s320/mikroskopy_paj%25C4%2585k.png" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div><div style="text-align: justify;">Ciekawi świata "edukacyjni niewolnicy pandemii" mogą zgłębiać tajemnice przyrody w zaciszu domowych komputerów. Jestem przekonany, że tego rodzaju aktywność stanowi doskonały wstęp do badań z wykorzystaniem rzeczywistego mikroskopu optycznego. </div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgX9j4SSEcQlwXjF73eHRtjZEi_36xVNCgTZh5dHSIhnpuzV_YKfPl_T5IUb6cZdamzFkyFNiPuQwvlYgVuPGGL9xVR8NC6q9Wtfxpq3pnx0lY4aPzci3nlGM-iKEU96LhyRt6IJDW69Jw/s745/mikroskopy_4.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="475" data-original-width="745" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgX9j4SSEcQlwXjF73eHRtjZEi_36xVNCgTZh5dHSIhnpuzV_YKfPl_T5IUb6cZdamzFkyFNiPuQwvlYgVuPGGL9xVR8NC6q9Wtfxpq3pnx0lY4aPzci3nlGM-iKEU96LhyRt6IJDW69Jw/s320/mikroskopy_4.jpg" width="320" /></a><span style="text-align: justify;"> </span></div><p style="text-align: justify;">Druga z propozycji obejmuje mikroskopowanie próbek, które można by określić jako geologiczne i stanowi ofertę <a href="https://www.virtualmicroscope.org/" target="_blank">The Open University w ramach The Virtual Microscope for Earth Sciences project</a>. Pod przyciskiem <a href="https://www.virtualmicroscope.org/collections" target="_blank">See the Collection</a> kryje się zbiór pogrupowanych tematycznie próbek, które można "obserwować" zarówno w naturalnym świetle białym, jak i z wykorzystaniem światła spolaryzowanego i stosownych filtrów. Każda z próbek jest wyczerpująco opisana i może stać się pretekstem do porównania jej wyglądu z wyglądem próbek znalezionych, przygotowanych do mikroskopowania i zarejestrowanych, miejmy nadzieję, że już wkrótce w szkole. </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhElOy2149CJiKcDQQE4ZImU4GzM20cP9IjfS9wQO0eE3DGkNjO1pmWYZ8kdNBhrjrH3se9ZY-vWBHcE2tQ2y9CDRBQPp9vUJyunKryfQJCPElVPuXZXhXU55gWrSF53zmmULaXPog2Jig/s761/mikroskopy_5.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="583" data-original-width="761" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhElOy2149CJiKcDQQE4ZImU4GzM20cP9IjfS9wQO0eE3DGkNjO1pmWYZ8kdNBhrjrH3se9ZY-vWBHcE2tQ2y9CDRBQPp9vUJyunKryfQJCPElVPuXZXhXU55gWrSF53zmmULaXPog2Jig/s320/mikroskopy_5.jpg" width="320" /></a></div><div><br /></div><div style="text-align: justify;">Kolekcja jest imponująca i zawiera także próbki pochodzące spoza naszej planety. Zachęcam do przekonania się osobiście.</div></div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSXBoT8psEhpMKerGr_tQJvS91ASAiP226BnpUTR4Ydc9EydnuL-LV_LhbeiRrPj1xQU5vAwGjFDtdEZyOq86LXUA3lPUzNa0EIekywec03HslbKtbkSQN8s581hobRwNPGck4MLKI4pI/s1405/mikroskopy_6.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="702" data-original-width="1405" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSXBoT8psEhpMKerGr_tQJvS91ASAiP226BnpUTR4Ydc9EydnuL-LV_LhbeiRrPj1xQU5vAwGjFDtdEZyOq86LXUA3lPUzNa0EIekywec03HslbKtbkSQN8s581hobRwNPGck4MLKI4pI/s320/mikroskopy_6.jpg" width="320" /></a></div><br /><div><p style="text-align: justify;">Obie, oferujące narzędzia do wirtualnego mikroskopowania strony, umożliwiają doskonalenie wiedzy i umiejętności, które tylko na pozór odległe są od naszego fizycznego świata. Stanowią doskonały pretekst do rozważań na temat roli wiedzy fizycznej w kształtowaniu metod badawczych i są świetnym elementem motywującym do obserwowania i badania otaczającego nas świata. A to już czysta fizyka... </p></div></div>Tomasz Greczyłohttp://www.blogger.com/profile/01679096522342191822noreply@blogger.com0